Prvi put objavljeno 23. 9. 2019.
Zatočenici („logoraši“) rade, dok mogu, samo „grobarske poslove“. Doduše, tu u blizini su i barake. Ali u njima su samo zanatlije – svejedno da li Srbi, Jevreji, Muslimani ili Hrvati! Oni žive u barakama, u kojima su i radionice, redovno dobijaju hranu, jer su njihovi zanatski proizvodi i usluge neophodni ustaškom garnizonu i domobranu. Među zanatlijama i stručnjacima je i doktor Zec, pa čak i neki sarajevski Jevreji, „zanatlije“.
To je značajan momenat čuvenog „Proboja“, aprila 1945, o kojem se, iz posebnih ideoloških razloga, ni dan danas, čak, ni na RTV Beograd, ne otkriva puna i prava istina kad zvanični „istoričari“ govore o Jasenovcu i o „oslobođenju-proboju“. Proboj iz Jasenovca su izvršili zanatlije, jer su samo oni imali i snage da to pokušaju. Shvatali su da im je ta mogućnost jedini spas, jer su preko svoga (tajno montiranog i skrivenog) radija saznali za naredbu da budu poubijani, kao jedini preživeli svedoci Jasenovca! (A delove za radio su nabavili kad su, pod stražom, išli u Zagreb po materijal potreban njihovom poslu i zanatu!) Oni su bili spremni i da svedoče o Jasenovcu, pred javnošću našom i svetskom. Ali to nije odgovaralo Brozu! A naše „komisije“ su valjda čekale, do dana današnjeg, da ti svedoci poumiru!
Žarko Vidović: „Sv. Vukašin Jasenovački u logorskoj istoriji Srba“, odlomak
