Početna » Istorija » Prva škola u Srbiji – u njoj je stasao i beogradski „Pobednik“

Najstarija kuća znanja

Prva škola u Srbiji – u njoj je stasao i beogradski „Pobednik“

Između Kalemegdana i Saborne crkve, u srcu Beograda, već više od tri veka, dočekuje i ispraća generacije učenika, prva srpska osnovna škola – „Kralj Petar Prvi“.

Mala srpska škola, kako se prvobitno zvala, od svog osnivanja, 1718. godine, nekoliko puta je menjala ime, sve do 1993. godine, kada je i nazvana po srpskom kralju Petru Prvom Karađorđeviću.

Utemeljitelj je bio miitropolit Mojsije Petrović, koji je za prve učitelje postavio sveštenike Gerasima i Konstantina. Nastavu je u izdvojenim prostorijama prvo organizovala Saborna crkva.

Tokom godina, jedan od učitelja je bio i Vuk Stefanović Karadžić.

Svoj današnji izgled, škola dobija u periodu od 1905. do 1907. godine, prema projektu Jelisavete Načić, prve žene arhitekte u Srbiji.

Reljefni portreti dvojice velikana srpske kulture, Vuka Karadžića i Dositeja Obradovića isklesani između prozorskih lukova, i danas krase deo škole.

Ispred škole učenike dočekuje spomen-bista kralju Petru Prvom.

U klupama ove stare dame, sedela su znamenite ličnosti srske kulture, umetnosti, sporta. Imena poput Stevana Mokranjca, Moše Pijade, Vladete Jerotića, samo su neka od brojnih koja su je učinila jednom od najuglednijih u Srbiji.

Ne treba zanemariti ni činjenicu da je upravo u njenim prostorijama, Ivan Meštrović izvajao trijumfalni spomenik „Pobednik“, koji krasi beogradsku tvrđavu Kalemegdan.

Dvorište škole na Kosančićevom vencu čuva uspomenu i na prvu odigranu košarkašku utakmicu u Beogradu.

Mrežice je zatresla lopta, koju je u Srbiju doneo izaslanik Crvenog krsta, Vilijam Vajlend, kako bi deci koja su preživela Prvi svetski rat izlečio traume.

Upravo u ovoj školi, učitelj Stevan Todorović, uveo je i prvi čas fizičkog vaspitanja u Srbiji.

Najstarija kuća znanja, zasluženo je proglašena spomnikom kulture 1965. godine.

Ušuškana između crkvenih zvona i najvećeg beogradskog parka, jedinstvenom arhitekturom, čuva uspomenu na društvene i kulturne prilike s početka 20. veka.

I baš kao što je govorio Dositej Obradović: „Knjige, braćo moja, knjige, a ne zvona i praporce“ – ova škola iz svojih klupa, više od tri veka, izvodi generacije onih koji neguju nasleđene vrednosti.

Pripremila redakcija Kompas info
Povezani članci:

Portal Kompas Info posebnu pažnju posvećuje temama koje se tiču društva, ekonomije, vere, kulture, istorije, tradicije i identiteta naroda koji žive u ovom regionu. Želimo da vam pružimo objektivan, balansiran i progresivan pogled na svet oko nas, kao i da podstaknemo na razmišljanje, diskusiju i delovanje u pravcu boljeg društva za sve nas.