Evropska unija naime razmatra da zabrani štetne PFAS hemikalije, poznatih i kao „večne hemikalije“.
Sa ovim hemikalijama se susrećemo svaki dan: one se nalaze u teflonskim tiganjima, vodootpornoj odeći i obući, ambalaži za hranu (posebno onoj koja ne propušta masnoću, poput kutija za picu ili kesica za kokice), peni za gašenje požara, određenim kozmetičkim proizvodima (puderi, maskare, kreme), industrijskim mazivima i bojama.
Moguća zabrana Evropske unije je zabrinula industriju koja upozorava na velike gubitke, poremećaje u lancima snabdevanja i rast cena za krajnje potrošače ako te mere stupe na snagu.
Šest država predložilo zabranu
Holandija, Danska, Nemačka, Norveška i Švedska još prošle godine predložile su potpunu zabranu svih PFAS hemikalija, a Evropska komisija čeka naučnu procenu koja bi trebalo da bude gotova sledeće godine.
Tek tada bi mogao da stigne konkretan predlog – a on bi mogao da znači potpunu zabranu PFAS za potrošačke proizvode, dok bi industrija dobila izuzetke ako ne postoje alternative, prenosi ANSA.
Pored toga, planira se i evropski sistem za praćenje zagađenja PFAS hemikalijama, kao i čišćenje već kontaminiranih lokacija koje treba da plati firma–zagađivač, ili država iz javnih fondova ako se odgovorni ne mogu pronaći.
Nemačka oštro protiv
Nemački ministri privrede iz više saveznih pokrajina otvoreno se protive potpunoj zabrani „večnih hemikalija“. Tvrde da bi to značilo gašenje čitavih sektora i svojevrsni program deindustrijalizacije Evrope.
Pored gubitka radnih mesta, upozoravaju i na posledice po lance snabdevanja, rast troškova i pad investicija.
Kritičari iz industrije kažu da najavljena pravila već sada stvaraju nesigurnost prilikom planiranja i usporavaju inovacije, što može dugoročno oslabiti konkurentnost evropske hemijske i prerađivačke industrije u odnosu na Sjedinjene Američke Države i Aziju.
Šta je PFAS?
PFAS hemikalije su velika grupa veštački proizvedenih jedinjenja koja se u prirodi veoma sporo razgrađuju, pa se nazivaju i „večne hemikalije“. Razvijene su još sredinom 20. veka zbog svoje otpornosti na vodu, masnoće i visoke temperature.
Pomenute hemikalije mogu dospeti u vodu, zemlju i hranu, a dugotrajna izloženost povezuje se s povećanim rizikom od određenih bolesti, uključujući probleme sa jetrom, imunim sistemom i hormonima.
