Luj Franše d’Epere, jedan od najvećih vojskovođa Prvog svetskog rata. Bio je francuski maršal i počasni srpski vojvoda. Preminuo je na današnji dan 1942. godine.
U junu 1918. godine Luj Franše d’Epere preuzeo je vrhovnu komandu nad savezničkim snagama na Solunskom frontu. Procenio je da srpska vojska, kao najborbeniji i najspremniji deo savezničkih snaga na tom ratištu, treba prva da krene u proboj fronta.
Procena se pokazala savršeno tačnom jer je srpska vojska, poslije njegovog naređenja za proboj Solunskog fronta, brzo porazila Bugare i prisilila ih na kapitulaciju. Zatim i austrijske i nemačke trupe, što je bilo odlučujuće za slom Centralnih sila i okončanje Prvog svetskog rata.
Tokom Velikog rata Luj Franše d’Epere bio je komandant u pograničnim bitkama tokom avgusta 1914. godine, a Peta armija pod njegovom komandom preokrenula je tok rata u čuvenoj bici na Marni, kada je odbačena nemačka ofanziva.
Za komandanta grupe armija Istok postavljen je 1916. godine. 6. juna 1918. postaje glavnokomandujući general na Solunskom frontu, gde je ratovao zajedno sa srpskom vojskom.
Srpske vojnike smatrao najboljim
Luj Franše d’Epere pisao je u slavu srpskih vojnika iz Prvog svetskog rata. Smatrao ih je najboljim vojnicima.
„Ko su ti junaci koji mogu da se podiče da su zaslužili jedno od najvećih vojničkih odlikovanja na svijetu? To su seljaci, skoro svi – to su Srbi, tvrdi na muci, trezveni, skromni, nesalomljivi; to su ljudi slobodni, gordi na svoju rasu i gospodari svojih njiva…
Ali, došao je rat. I, evo, kako su se namah, okupljeni oko svoga kralja i svoje zastave za slobodu zemlje, ti seljaci, bez napora, pretvorili u vojnike najhrabrije, najistrajnije, najbolje od svih.
To su te sjajne trupe, stvorene od izdržljivosti i poleta, zbog kojih sam ja gord što sam ih vodio, rame uz rame sa vojnicima Francuske, u pobjedonosnu slobodu njihove otadžbine“, napisao je Luj Franše d’Epere.
Francuski maršal i počasni srpski vojvoda umro je 1942. godine
