Početna » Kultura » Stevan Stojanović Mokranjac — hroničar muzikologije

Stevan Stojanović Mokranjac — hroničar muzikologije

Stevan Stojanović Mokranjac, rođen 9. januara 1856. godine u Negotinu, bio je istaknuta ličnost srpske muzičke scene na prelazu iz XIX u 20. vek. On je bio kompozitor, melograf, profesor, i muzički pedagog čiji doprinosi su mu dali status klasika srpske muzike.

Mokranjac je bio potomak porodice čiji su preci doselili u selo Mokranje, a on je dobio nadimak po tome. Obrazovao se u Jagodini i kasnije upišao prirodno-matematički odsek Velike škole, gde je postao član Prvog beogradskog pevačkog društva kao gimnazijalac.

Godine 1879, s uprošćenjem Pevačkog društva, Mokranjac je pošao na muzičke studije u Minhen, kod Jozefa Rajnbergera. Iako je izgubio državnu stipendiju iz razloga nesuglasica s direktorom Konzervatorijuma, ta iskustva su obogatila njegovu muzičku veštinu. Kao horovođa i kompozitor, ostvario je uspehe sa Prvom rukoveti i Opela u ge-molu.

Posle usavršavanja u Rimu i Lajpcigu, Mokranjac je postao dirigent Prvog beogradskog pevačkog društva 1887. godine, i od 1887. do 1900. nastavlja raditi i kao profesor muzike. Posle toga, preuzima dužnosti u bogosloviji.

Osnivanjem Srpske muzičke škole u Beogradu 1899. godine, Mokranjac, zajedno sa Stanislavom Biničkim i Cvetkom Manojlovićem, obrazuje prvu stalnu muzičku školu. On je bio i slobodni zidar i doprineo osnivanju prvog gudačkog kvarteta u Srbiji.

Mokranjac je takođe postao dopisni član Srpske kraljevske akademije 1906. godine, priznanje za njegovu trajnu ulogu na muzičkoj sceni.

Njegove kompozicije, kao što su Rukoveti, Primorski napjevi, Liturgija, i Heruvimska pesma, postale su neizbežan deo srpske muzičke baštine. Pored toga, radio je i kao melograf, ostavivši zapise narodnih pesama i crkvenih napeva.

Mokranjčeva porodična kuća u Negotinu danas je muzej i muzički centar, postavljajući ga kao centar srpske muzike.

Preselenjem u Skoplje 1914. godine, Mokranjac je izbegao Prvi svetski rat i nastavio sa svojim radom. Preminuo je 28. septembra 1914. godine od komplikacija jetre, a njegovo poslednje delo, „Neotpevana pesma“, ostaje kao tužan završetak bogate karijere.

Stevan Stojanović Mokranjac počiva na Novom groblju u Beogradu, a njegova dela su živopisna i dugotrajana, obogativši srpsku muzičku scenu svojom strasti i talentom.

Pripremila redakcija Kompas info
Povezani članci:

Portal Kompas Info posebnu pažnju posvećuje temama koje se tiču društva, ekonomije, vere, kulture, istorije, tradicije i identiteta naroda koji žive u ovom regionu. Želimo da vam pružimo objektivan, balansiran i progresivan pogled na svet oko nas, kao i da podstaknemo na razmišljanje, diskusiju i delovanje u pravcu boljeg društva za sve nas.