Srpski jezik je jedan i nedeljiv i ne može se, pogotovo na prostoru Republike Srbije, podvoditi pod neka druga imena, kaže za Sputnjik Vladan Jovanović iz Instituta za srpski jezik SANU i sekretar Odbora za standardizaciju srpskog jezika, povodom zahteva da se na Državnom univerzitetu u Novom Pazaru uvede predmet „bošnjački jezik i književnost“.
Reakcija Odbora za standardizaciju srpskog jezika
Odbor za standardizaciju srpskog jezika uputio je dopis Nacionalnom prosvetnom savetu i ministarstvu prosvete povodom problema u vezi sa akreditacijom na Katedri za srbistiku na Državnom univerzitetu u Novom Pazaru.
Cilj „bošnjačkog jezika“ – prisvajanje srpske baštine
Među lingvistima, ali i u akademskoj zajednici i široj javnosti, strasti su se uzburkale kada je Bošnjačko nacionalno veće zatražilo da se „bošnjački jezik“ i „bošnjačka književnost“ uvedu u studije srpske književnosti i jezika na novopazarskom univerzitetu.
Odbor upozorava na nastojanja da se ta katedra pretvori u „bošnjakistiku“ ili „bošnjakistiku sa srbistikom“ i da su ta nastojanja praćena i grubim napadima pojedinaca i na Univerzitet i na Odbor za standardizaciju srpskog jezika i pojedine srbiste.
Nije moguće praviti hibridni srbističko-bošnjački program
Odbor je izričitog stava da nije moguće u sadržaje srpskog jezika i književnosti uključivati iste sadržaje samo pod drugim imenom, niti je moguće praviti hibridni srbističko-bošnjački studijski program.
Članovi odbora nadaju se da Srbija neće dozvoliti da se na Državnom univerzitetu u Novom Pazaru akredituje studijski program bosanskog jezika na štetu srpske filologije.
„Cilj ovih studija je upravo da se legalizuje prekrajanje naučnih istina i prisvajanje srpske jezičke i kulturne baštine“, navodi Odbor.
Od Kulina Bana do Meše Selimovića
Ne mogu se sadržaji srpskoga jezika, poput istorije srpskog jezika koja je jasna, definisana i deo je nauke o jeziku, i u širem smislu i svetske slavistike, podvoditi pod neke druge interpretacije, dodaje Jovanović.
„Ne može se, recimo Povelja Kulina Bana koja je deo srpske i kulturne i duhovne jezičke baštine, istovremeno na prostoru jedne države interpretirati na dva potpuno različita načina. To nije u skladu ni sa međunarodnim konvencijama, niti sa bilo kojom normom. Srpski jezik je u tom smislu za nas potpuno nedeljiv, ne može se deliti na druge jezike i da mi to još i prihvatamo i podstičemo.“
Jezička i kulturna baština
Jovanović dodaje da Odbor za standardizaciju srpskog jezika nikome ne može nametati da svoj jezik naziva onako kako bismo mi to želeli, i da je pravo svakog naroda da imenuje jezik kojim govori onako kako želi. Međutim, ne može se jezička, identitetska i kulturna baština preuzimati iz drugog jezika da bi se njom „bogatila“ baština tog novog jezika, ističe Jovanović.
Naučne činjenice kao osnov
„Ne može se to tako raditi i tu je Odbor jasan. Mislim na srednji vek i na pisce. Zna se da je Meša Selimović srpski pisac, pisao je na srpskom jeziku, izjašnjavao se tako kako se izjašnjavao, pripadao je srpskoj kulturi i nije jedini koji je tako radio.
Dakle, ne možemo praviti kompromise. Jednostavno, insistiramo na naučnim činjenicama i na neki način apelujemo na državu da to uradi. I na kraju krajeva, Odbor za standardizaciju nije neko udruženje, to je telo koje je formirala država. To je savetodavno telo i sasvim je prirodno da država koja ga je formirala uvaži stav svoga organa, kao i svi ostali“, zaključio je Jovanović.
Autor: Vladimir Sudar
