Još tokom 1990-ih godina mogla se čuti hipoteza sledećeg tipa: zapadne sile, tajne organizacije i službe koje kreiraju i upravljaju procesom raspada Jugoslavije rade to i kao vrstu eksperimenta za slična buduća delovanja prema prostoru Sovjetskog Saveza.
Naime, po analogiji sa istorijom poslednja dva veka, nametao se zaključak da su srpski narod na Balkanu i ruski na sovjetskom prostoru definisani kao neprijatelji, odnosno remetilački faktori i da bi trebalo nastaviti njihovo podrivanje i suzbijanje i nakon pada komunizma. Komunizam je, ispostaviće se, bio pokriće za rusofobiju koja se nastavila po vektorima prisutnim još od Krimskog rata polovinom 19. veka.
Šrinking of Serbia
Najzanimljiviji i najadekvatniji izraz koji sam čuo da Englezi koriste u pogledu smisla ovih operacija bio je „šrinking of Serbia“. Izraz šrinkovanje, koji pre svega znači biti smanjen, poznat je iz psihijatrijske prakse. Popularni izraz za psihijatra je šrink. Suština ove odrednice je da on u isto vreme treba da suzbije iskakanje iz koloseka, odnosno da suzi, uvede u tokove, ukanališe, a zatim da vas stavi pod kontrolu normi koje su nad vama i konačno da vam promeni svest kako je to definisano u rezoluciji Bundestaga za Srbiju kao jedan od uslova za evrointegracije.
Kada se prenese na nivo geopolitike i reformi, radi se o procesu kojim Srbe treba suzbiti isključivo ka prostoru centralne Srbije, odvojiti od mora i strateških komunikacija, razdvojiti na niz entiteta i prisiliti da oni koji ostaju u ovim drugim identitetima prihvate nove sintetičke identitete i sebe vide kao deo tih novih tvorevina. U istom tom procesu jedinstvena Srpska pravoslavna crkva treba da bude razdvojena na šest, sedam ili osam novih celina od kojih bi svaka dobila status nove pomesne crkve.
Trideset i tri godine nakon formalnog raspada SSSR-a očigledno je da su isti procesi vođeni i prema ruskom etničkom prostoru. Razlika je u tome što su Srbi prihvatili borbu odmah nakon početka rušenja Jugoslavije, dok je Rusija tek od 2008. počela da ispravlja granice i na sve načine brani prava Rusa koji su ostali van teritorija same Rusije. Ceo proces naravno vrhuni u poslednjih deset godina sa dešavanjima oko Ukrajine.
Polazeći od svega rečenog, nameće se pitanje kakva je priroda ratova koji su se vodili na jugoslovenskom prostoru i koji se sada vode na prostoru Ukrajine. U interpretaciji Zapada reč je o velikosrpskoj agresiji, odnosno ruskoj imperijalnoj agresiji.
Potezanje mača
Iz perspektive savremenih međunarodno-pravnih odnosa rat u Ukrajini zaista jeste delovanje vojske druge zemlje na teritoriji međunarodno priznate i suverene države Ukrajine. Započet je bez odobrenja Saveta bezbednosti i predstavlja narušavanje poretka kakav je postojao. No ruski argumenti nisu ništa manje uverljivi – Zapad je postavio niz presedana delujući na teritoriji zemalja bez odobrenja SB i, kao što znamo, zaštita humanitarnog prava po zapadanim standardima iznad je suverenosti, teritorijalnog integriteta, Helsinške povelje i institucionalnog međunarodnog prava. U tom kontekstu, podsetimo se izjave Vladimira Putina nakon što su zapadne zemlje proglasile i sponzorisale navodnu nezavisnost Kosova: „Danas je neko izvukao, odnosno potegao mač i niko ne zna na čiju će glavu na kraju taj mač pasti.“
I zaista, iste godine ruska vojska je intervenisala na prostoru koji je priznat kao deo Gruzije da bi zaštitila stanovništvo u dve male republike. Sledeći put učinila je to 2014. preuzimajući Krim i integrišući ga u sastav Rusije. A zatim 2022. sa SVO.
Za ratove na teritoriji Jugoslavije takođe smo imali optužbe za agresiju Srbije na Hrvatsku i Bosnu i Hercegovinu. Ovde je to čak i formalno mnogo teže tvrditi jer su ratovi počinjali pre međunarodnog priznanja ovih zemalja. No i ratove na području bivšeg SSSR-a čini se treba pre svega gledati, slično kao i one jugoslovenske, kao ratove za nasleđe, odnosno da postavimo hipotezu, kao neku vrstu građanskih ratova koji su velikim delom inicirani od treće strane i imaju za cilj da rasture prostore koji su prirodno bili povezani i jesu to i dalje.
Osnovni argument je da se nesumnjivo radi o sukobima i ratovima između ljudi iste etničke građe i etničkog porekla. Srbi, Hrvati i Bošnjaci, odnosno muslimani su pripadnici Južnih Slovena koji govore isti jezik i imaju vrlo sličnu genetsku građu. Najviše ih deli religija i ona je osnovni izvor identitetskih razlika. Mnogi pripadnici ova druga dva naroda su nekad bili Srbi, slavili slavu i ova vrsta nacionalne konverzije dovela je do raznih vrsta patologije tokom Drugog svetskog rata gde su konvertovani subjekti vršili brojne zločine obeležene bestijalnom patologijom, obračunavajući se zapravo sa svojom prošlošću i sa samim sobom.
Isto to se može videti u aktuelnim sukobima u Ukrajini. Kao što se bošnjačka nacija definisala kroz rat (uzimajući ovo ime za sebe tek ratne 1993. godine), tako se nova ukrajinska nacija određuje i stvara tek sada kroz rat s Rusijom. Naime, do rata je ruski jezik bio daleko korišćeniji i rasprostranjeniji na teritoriji Ukrajine od onoga što se zove ukrajinskim jezikom a što je zapravo polatiničeni dijalekt ruskog jezika.
Konci nisu pokidani
Kao i na prostoru Jugoslavije, gde je tokom Drugog svetskog rata jedan od najviđenijih četničkih komandanata bio Hrvat Zvonimir Vučković, tako je i tokom ovog rata bilo primera rođene braće koja su birala ili ostajala s druge strane rova. Srbin Jovan Divjak je bio jedan od glavnih komandanata sarajevske vojske Bosne i Hercegovine. Nedavno postavljeni komandant vojske Ukrajine general Sirski je čovek čija porodica, uključujući i rođenog brata, živi u Rusiji i oseća se Rusima. Jedan sin je u Moskvi, a drugi je u Latinskoj Americi, i obojica su ruski patrioti.
Još jedna vrsta patologije – mnogi najradikalniji pripadnici ekstremnih ukrajinskih formacija (Azov) ili rusofoni građani Ukrajine ili sami Rusi koji dolaze iz Moskve, Pitera i drugih gradova da se bore protiv, kako oni kažu, i dalje komunističke i globalističke Rusije koja uvozi muslimane i ne čuva arijevsku čistotu. Da bi se borili protiv takve Rusije, oni su izabrali da se priključe radikalnim grupama ukrajinske armije sa kojima učestvuju u brutalnim zločinima i teroru ljudi. Ove neonacističke grupe u isto vreme ratuju pod komandom Jevrejina Zelenskog što bi za tu vrstu ideologije valjda trebalo da bude neprihvatljivo.
Jugoslovenski prostor je nakon burnog raspada zemlje nastavio da funkcioniše kao manje-više jedinstvena i povezana kulturna celina uprkos snažnom identitetskom inženjeringu kojim su u novim republikama izbacivani srpski pisci i stvaraoci iz školskih programa. Sabrana dela Dostojevskog čitaju se najviše u latiničnom izdanju beogradskog Rada iz 1960-ih i 1970-ih godina, a oni koji znaju ćirilicu mogu da čitaju zaista čitav komplet u Beogradu preveden i objavljen još 1930-ih godina koji je sada doživeo reprint. I mlađe generacije gledaju klasične jugoslovenske filmove kanonskog tipa kao što su „Maratonci“, „Ko to tamo peva“, „Balkanski špijun“, filmove koji uglavnom dolaze iz srpske produkcije. No najviše ovaj prostor povezuje popularna muzika.
Isto je naravno i na postsovjetskom prostoru. Kao što u Skoplju 80 odsto izdanja u knjižarama dolazi iz Srbije, tako i u Bakuu najveći deo knjiga dolazi iz Rusije. Televizijske serije atraktivnijeg tipa lako nalaze publiku, ali i mogućnost za emitovanje i u zemljama onih sa kojim sa ratuje. Ruska muzika sluša se u svim republikama bivšeg SSSR,-a a možda najzanimljiviji skorašnji primer je sudbina serije „Slovo pacana“. Ova kratka serija izvanredno urađena, opisuje formiranje kriminalnih grupirovki u Kazanju, dakle prestonici tatarskog nasleđa u poznom komunizmu.
Odlična produkcija koja oživljava estetiku perestrojke izazvala je ogromnu pažnju u svim okolnim državama. U Ukrajini je uprkos zabrani ovo najgledanija TV serija. Zvanični državni organi izdali su saopštenja da se vodi računa o ponašanju omladine i o tome da li koriste reči kao što su čušpan, pacan, grupriovka itd. U Kazahstanu je ministarstvo kulture formiralo posebnu grupu da ispita štetne posledice gledanja ove serije među omladinom u ovoj državi.
Nametanje vrednosti
Suštinski možemo reći da se borba za umove i srca ljudi u okruženju vodi između njihovog prirodnog pripadanja ruskom odnosno srpskom kulturnom prostoru ili svetu i NATO sistemu vrednosti koji promovišu političke, poslovne, medijske i akademske elite država koje su naravno sve vezane za Brisel, London i Vašington.
Ilustrujmo to pričom o kulturnim ratovima, odnosno sukobima povodom kontroverznih praksi kao što su abortus, LGBT prava, sva ona navodna prava koja proističu iz Istanbulske konvencije, surogacija, eutanazija itd. Rusija je poslednjih godina, počev od promene Ustava, a posebno nakon početka SVO, počela da izbacuje iz svog pravnog i ukupnog sistema mnoge kontroverzne i antihrišćanske prakse koje je prihvatala od devedesetih pod uticajem Zapada i kao članica Saveta Evrope. Još ranije je donela odluku da ne primenjuje kontroverzne odluke Evropskih sudova za ljudska prava kada su suprotne Ustavu Rusije, a nakon toga su je i izbacili iz SE. Rusija je uz Azerbejdžan jedina odbila da potpiše Istanbulsku konvenciju.
U poslednje dve godine izbacila je tzv. Zakon o suzbijanju nasilja u porodici koji je već doveo do ogromnog broja razvoda i silnih problema, kao i još neke problematične zapadne zakone vezane za porodicu. Posle 1996. prvi put je uspela da ograniči praksu surogacije, samo na ruske državljane. Uz sva ograničenja kad je u pitanju nasleđena praksa iz Jeljcinovog vremena, Rusija polako počinje da važi za proporodičnu državu i da svoje zakonodavstvo i praksu upodobljava sistemu prirodne porodice u skladu sa članom 16 Univerzalne deklaracije o ljudskim pravima.
Ljudi u istočnoj Evropi nametanje briselskih pomodnih antivrednosti vezuju za svoje korumpirane elite i na sve načine pokušavaju da sačuvaju decu od toga.
Ukrajina ima jezivo iskustvo sa komercijalnom surogacijom, gde je jedan od najgorih primera u svetu. Obični ljudi su skandalizovani svime što u vrednosnom smislu stiže sa Zapada. Istanbulska konvencija je uprkos propagandi iz delova državne administracije odbačena većinom glasova u parlamentu 2016. Pet godina kasnije, predsednik Zelenski je uz iste krugove iz administracije zajedno sa stranim ambasadama ponovo pokušao da je nametne, opet bez uspeha. Konačno, Brisel je kao jedini uslov da Ukrajina dobije status kandidata za ulazak u EU postavio upravo ratifikaciju ovog dokumenta iako je svima jasno da su ljudi protiv toga.
U Srbiji je vlada puna stranih agenata koji guraju takve stvari. Uprkos tome, formiran je jak alternativni front za odbranu prirodne porodice, koji je imao dosta uspeha u zaustavljanju pokušaja da u zemlju uđu problematične prakse i zakoni. Vođene su izuzetno uspešne kampanje i formiran je ozbiljan potencijal za praćenje i sprečavanje ovih stvari toga tipa. To je takođe vrlo detaljno praćeno u okruženju gde se na Beograd u mnogo čemu i dalje gleda kao na glavni grad čitavog prostora, a na Srbe kao na avangardu u borbi protiv zapadnih vrednosti i protiv ovako štetnih praksi.
Da zaključim, zapadni faktori radili su u poslednjih trista godina koristeći mehanizme verskog prozelitizma, identitetskog inženjeringa, korupcije elita, podsticanja mržnje i ratova, ali uprkos određenim rezultatima svi ovi procesi i dalje su otvoreni, a jezički kulturni, ekonomski, energetski i drugi sistemi kongruencije i povezanosti i dalje opstaju.
