Istočnim petkom zove se u narodu današnji praznik Majke Božje. Njegovo slavljenje poteklo je u hramu kod izvora pored Carigrada, koji se nazivao „Živonosni istočnik“. Ovu crkvu podigao je vizantijski car Lav Veliki u petom veku. Predanje kaže da je on jednom naišao u šumi na slepog čoveka. Po Božjem ukazanju, našao je izvor, napojio slepca i umio ga, i ovaj je tad progledao. Kad je Lav postao car, na tom mestu je podigao crkvu. Narod je dolazio sa svih strana, tražeći i nalazeći leka, tako da je car Justinijan, nakon sto godina, i sam se izlečivši, obnovio i proširio hram. Tu su se isceljivali od vodene bolesti, sušice, besnila, raka, groznice i temperature, neplodnosti, skorbuta, tumora, duševnih bolesti, bolesti očiju i još mnogih drugih. Istorijat ove svetinje i povest današnjeg praznika zapisao je Nikifor Kalist u 14. veku.
Na ikoni se slika Majka Božja sa detetom, iznad izvora, kojem prilaze slepci, bogalji, carevi i sveštenici. Kod Srba se ovaj dan naziva još Svetlim petkom, jer pada u petak Svetle sedmice, Blagim petkom, jer se blaži, ne posti se. Običaj je bio da se zorom izlazi na najbliži izvor ili vodicu, gde se umiva, pije voda, bere cveće, veseli, nakon velikoposnih dana i vraća se kući tek uveče. Današnji praznik, kao slavu, proslavljale su ponegde mehandžije.
