Zindan kapija Beogradske tvrđave, nakon dve godine rekonstrukcije, otvorena je za posetioce.
Izgrađena je sredinom 15 vijeka i tada je bila jedini ulaz u grad. Uz podršku krovne asocijacije proizvođača rukotvorina iz cijele Srbije „Etno mreža“ i udruženja za očuvanje starih zanata i vještina „Beli orlovi“ zvanično je otvorena za građane.
„Otvoren je jedan od najvećih simbola Beogradske tvrđave i grada Beograda. Radovi na Zindan kapiji bili su veoma kompleksni i zahtevni. Zindan kapija je sa svoje dve okrugle kule zvanično završena. Ona je od izuzetnog značaja za Republiku Srbiju i jedan od teme1nih monumenata naše kulture“, rekao je v.d. direktor Beogradske tvrđave Nemanja Šegrt.
Najavio je rekonstrukciju Vidin kapije u donjem gradu kompleksa tvrđave.
Direktorka Etno mreže i NALED-a Voleta Jovanović izrazila je zadovoljstvo zbog rekonstruisanog prostora koji je „jedan od simbola Beograda i Srbije“.
Predstavnik udruženja „Beli orlovi“ Vladimir Blagojević rekao je da to udruženje kroz brojne radionice podržava očuvanje kulturne baštine Srbije.
„Na ovaj način pustićemo u svetski etar priču o našem srpskom srednjem veku. Ne o bajkama, već o stvarnim istorijskim pričama“, dodao je Blagojević.
Istorija
Na osnovu dosadašnjih arheoloških istraživanja utvrđeno je da su postojale četiri faze u kojima je Zindan kapije preživela velike izmene.
Prvobitno građena, kao fortifikacioni sistem u 15. veku, na prelazu s hladnog na vatreno oružje, ona je u 18. veku izgubila odbrambenu funkciju, i korišćena je kao mračni zatvor. Zato se njen naziv koristi kao sinonim nekadašnjeg utamničenja i ropstva u vreme vladavine Osmanlija.
Za vreme vladavine despota Stefana Lazarevića (1404. do 1427. godine), Beogradski grad, kao prestonica srpske države, doživljavao je brzi kulturni, društveni i ekonomski procvat. Iako je despot Stefan grad zatekao u ruševinama, on je tokom cele svoje vladavine zidao i utvrđivao grad, Poštovao je, za ono istorijsko razdoblje, najsavremenije principe građenja utvrđenja.
Nagli razvoj Beograda prekinut je smrću despota Stefana 1427. godine. Beograd je, po ugovoru, vraćen Ugarima, koji postaje ključno utvrđenje u sistemu odbrane južne ugarske granice. Iako su u tom razdoblju obustavljeni veliki radovi na daljem utvrđivanju Beogradske tvrđave, za vreme vladavine kralja Žigmunda, njenoj odbrani je bila posvećena velika pažnja.
Posle turskog osvajanja 1521. godine, pa sve do kraja 17. veka, Beogradska tvrđava nije značajnije dograđivana.
Novo razdoblje započelo je austrijsko-turskim ratom. Kao ključno utvrđenje u središtu ratnih sukoba tokom 18. veka, Tvrđava je tri puta rekonstruisana. Porušen je stari kastel, a veliki deo srednjovekovnih bedema prekrile su nove fortifikacije. Pod austrijskom okupacijom, 1717-1739. godine, posle izgradnje novih modernih utvrđenja, Beogradska tvrđava je predstavljala jedno od najjačih vojnih uporišta u Evropi.
Nastanak Zindan kapije
Kako prema Beogradskoj tvrđavi vode ulice Knez Mihailova i Uzun Mirkova. Na tom pravcu su glavne tvrđavske kapije – Stambol-kapija i Sahat-kapija. U srednjovekovno utvrđenje ulazilo se sa istočne strane (pored današnjeg Zoološkog vrta), kroz Zindan kapiju i Despotovu kapiju Gornjeg grada.
Donjem gradu prilazilo se iz Bulevara vojvode Bojovića, kroz Vidin kapiju i iz Karađorđeve ulice kroz Mračnu kapiju.
U navedenim istorijskim uslovima nastala je današnja Zindan kapija. Ona je sagrađena ispred nekadašnje glavne gornjogradske kapije, između dve turske opsade, od 1440. do 1456. godine.
Kapija je bila sa pratećim kulama, kao dela fortifikacionog sistem na prelazu sa hladnog na vatreno oružje. U vreme kada se u odbranu tvrđava uvode prvi topovi, kojima je trebala da bude prilagođena i fortifikacija. Sa bedemom koji je opasuje, imala je položaje za vatrenu liniju od sedam topova, što je za to doba predstavljalo jedno od najmodernijih evropskih rešenja.
U vreme izgradnje Zindan kapija je bila je glavni ulaz u Gornji grad Beogradske tvrđave iz pravca današnjeg grada, što je činilo i prvom zaštitom glavne Istočne kapije.
Kada je Zindan kapija izgubila odbrambenu funkciju, njen prostor služio je kao tamnica po čemu je i dobila ime Zindan kapija.
