Manastir Tavna se nalazi na obroncima planine Majevice, na tromeđi Ugljevika, Bijeljine i Zvornika.
Hram je posvećen Presvetoj Trojici.
Nastanak manastira
Sam nastanak manastira vezuje se za kralja Dragutina i pominje se kao njegova zadužbina. U Tronoškom i Pećkom letopisu manastir je zadužbina kralja Dragutina i njegovih sinova. Manastir Tavna se pominje kao takav u turskim popisima 1548-1586. godine. Tokom XVII veka imamo dva pomena manastira. Prvi iz 1627. godine u jednom zapisu na rukopisnom Četverojevanđelju u Cetinjskom manastiru, a drugi iz 1629. godine u zapisu na jednom mineju.
Nakon ova dva navođenja postoji pominjanje jezuite Rudolfa Bzenskog koji je bio vojni sveštenik u Zvorniku. Drugi pomen je kada se u Tavni potpisao budimski episkop Evtimije na jednoj knjizi.
Iz XVIII veka imamo, takođe, malo podataka. Prvi podatak je iz 1716-1718. godine od jednog austrijskog anonimnog izveštača, a drugi pomen je iz 1750. godine na jednoj rukopisnoj knjizi nekog sveštenika iz okoline Banjaluke.
U XIX veku imamo više pisanih pomena manastira, iz kojih se vidi njegov značaj u svakom pogledu za narod Zvorničko-tuzlanske eparhije. Na osnovu tih podataka može se videti da je manastir pretrpio mnoga stradanja i razaranja. Između ostalog uništen je živopis i mnoge druge manastirske dragocenosti. Nakon Prvog srpskog ustanka (1804) Turci su opustošili manastir. Do njegove značajnije obnove dolazi 1814. godine za vreme upravljanja manastirom igumana Jefte.
Utočište ustanika
Ali blagostanje u manastiru nije dugo potrajalo, jer je već 1820. godine Osman-paša orobio manastir. Zbog veza sa ustanicima koji su podigli ustanak u BiH 1874. godine i pomoći ranjenicima, tokom 1875. godine Turci su zapalili manastir, igumana Aleksandra Simića osudili na tešku desetogodišnju robiju u Vidinu, a jeromonaha Joanikija i učitelja Petra Lazarevića na po tri godine zatvora u Tuzli.
Nakon Bečkog kongresa (1879) i ulaska austrougarske vojske u Bosnu ova dvojica su bili pušteni na slobodu, a iguman Aleksandar biva oslobođen nakon ulaska Rusa u Vidin. Poslije oslobađanja sva trojica su došli u manastir i započeli obnovu i napornim radom uspeli da završe glavne radove do Velike Gospojine 1879. godine. Ovim radovima izvršene su najveće izmjene na prvobitnom izgledu manastira. Poslije ove obnove za manastir nastaje relativno miran period, u kojem se naročita pažnja pridaje prosvjetno-duhovnom opismenjavanju i obrazovanju naroda. Tako su u manastir primana siročad na izdržavanje i školovanje. Mnogim seljacima su davane beskamatne pozajmice da bi otkupljivali svoja imanja od aga i begova.
Prvi svetski rat na upravi manastira zatekao je Konstantina Jovičića koji je tokom povlačenja srpske vojske preminuo u Prizrenu 1915. godine. Manastirom umesto pok. Konstantina upravlja arhimandrit Leonid Jergić. Njega nasleđuje arhimandrit Lazar Marković, bivši prota brčanski. On je 1929. godine smenjen zbog lošeg upravljanja manastirom.
Za starešinu manastira došao je arhimandrit Danilo Bilbija iz Bosanskog Grahova, koji je svojim radom vrlo mnogo učinio za manastir i narod ovoga kraja.
Manastir od Drugog svetskog rata
Izbijanjem Drugog svetskog rata i raspadom Kraljevine Jugoslavije morao je pod pritiskom ustaša da izbegne u Srbiju. Upokojio se u Banji Koviljači 24. decembra 1942. godine.
Ustaše su 1941. godine internirale i rasterale bratstvo, a manastir opljačkale. Nemci su 1943. godine zapalili konak. Tada su uništeni manastirska biblioteka i arhiva. Nakon rata na upravu manastirom dolazi arhimandrit Gavrilo Vukojev, ali u jednom ateističkom okruženju nije mu uspelo da obnovi manastirski život.
Tek kada su u manastir došle monahinje iz manastira Jovanja kod Čačka na čelu sa monahinjom Fevronijom (Božić) počela je izvesna obnova manastira. Međutim, istorijska obnova manastira Tavne krenula je dolaskom 1954. godine igumanije Justine (Kerkezović) iz manastira Stjenika kod Čačka. Ona je uspela okupiti novo tavnjansko sestrinstvo većinom iz severoistočnog dela BiH.
