Početna » Naša Srbija » Manastir Partoš: Banatska svetinja koja prkosi vekovima

Manastir Partoš: Banatska svetinja koja prkosi vekovima

Na desnoj obali sadašnjeg kanala Brzave, skriven u nedrima banatskih šuma, nekada je stajao stari manastir čije su crkveno zvono odjekivalo preko močvara i livada. Predanje kaže da ga je krajem 15. veka sazidao srpski despot Jovan Branković, a život mu je udisao duh pobožnosti i umetničke raskoši.

Crkva posvećena Svetim arhanđelima Mihajlu i Gavrilu krasila je manastirski kompleks. Njen zidni živopis, delo zografa Popovića i Ranite iz sredine 18. veka, blistao je u toplim bojama, svedočeći o uzdizanju duše kroz umetnost. Vremenom su poplave i vlaga učinile svoje, ali ni jedna sila nije mogla da ugasi veru koja je obitavala između njenih zidova.

Tokom 1650-ih godina, tu se povukao umorni temišvarski mitropolit Josif, ostavivši za sobom blesak svetačkog života. Njegovo ime kasnije će biti upisano u kalendare svetih, a mošti će mu počivati u drvenoj katedrali Temišvara.

Manastir je kroz vekove bio utočište za monahe i mesto duhovnog mira. U njegovoj riznici čuvane su stare srpske knjige, poput rukom pisanog „Činovnika“ iz 1529. godine. Njegova istorija ispisana je na stranicama starih jevađelja, darovanih od kaluđera i vernika.

Sredinom 18. veka manastir je preživeo brojne udarce sudbine — od sporova oko zemlje do sve manjeg broja monaha. Ipak, život se održavao u molitvi, obradi vinograda i uzgoju stoke. Vinograd na vršačkim obroncima i mlin na Brzavi bili su svedoci rada i strpljenja monaha.

Ali, 1777. godine, rezolucijom carice Marije Terezije, manastir je ugašen. Njegovi monasi raspoređeni su u druge obitelji, a knjige i crkveni predmeti preneseni su u manastir Svetog Đurđa.

Prošlo je gotovo dva veka dok se manastirska svetlost nije ponovo zapalila. Godine 1944, manastir je oživeo kao ženski rumunski manastir, a danas je dom muškog bratstva. Njegova drevna duša i dalje čuva priče o svetima i svakodnevnim borbama za opstanak.

Stare vrbe i šljive, zasađene rukama monaha, stoje kao čuvari uspomena. Na tim svetim mestima, gde se nekada dizala molitva, i danas odzvanjaju drevne himne, svedočeći o životu koji prkosi vremenu i zaboravu.

Pripremila redakcija Kompas info
Povezani članci:

Portal Kompas Info posebnu pažnju posvećuje temama koje se tiču društva, ekonomije, vere, kulture, istorije, tradicije i identiteta naroda koji žive u ovom regionu. Želimo da vam pružimo objektivan, balansiran i progresivan pogled na svet oko nas, kao i da podstaknemo na razmišljanje, diskusiju i delovanje u pravcu boljeg društva za sve nas.