U dolini potoka Manastirica, gde ujutru cvrkut ptica oglašava zvona, dok se hram molitveno diže do neba, a noću mesečina obasjava gnezdo od četinara, duh pravoslavlja raste na temelji drevne nemanjićke svetinje – raste manastir Osovica.
Planinski potok na svojim talasima nosio je vekove iskušenja, padova i uspona, krađa i otkupa, rušenja i obnova, ali je plamen svetosavske sveće obasjavao i tako trnovit put i pozivao na molitvu u „malom Hilandaru“ kod Srpca, kod Banjaluke, do današnjih vremena.
Svaka reč je mala i nedostojna da se opiše bogougodni sklad duhovnosti i manastirskih građevina u predelu koji je sam Gospod uredio za svoju svetinju i duhovno čvrsto vezao za Svetu Goru.
Upravo zato, Preosvećeni Episkop banjalučki Gospodin Jefrem u svojoj besedi kaže da je manastir Osovica „mali Hilandar“ i da svako ko nije u mogućnosti da poseti Carsku lavru treba da dođe u manastir Osovicu i pokloni se pred ikona Presvete Bogorodice.
Među najvećim svetinjama Srpske
Manastir Osovica spada u listu najvećih svetinja Republike Srpske. Iako do danas nisu sačuvani značajniji pisani tragovi koji bi detaljnije otkrivali duh prošlosti, zbog teške i burne istorije našeg naroda, istoričari i dalje pretpostavljaju da je manastir Osovica bio ktitor plemićke loze Nemanjića. Kralj Stefan Dragutin (1253–1316), vladar Srema, Mačeva, Usora i Soli.
Od samog nastanka manastira u 14. veku, kroz teška i smutna vremena, on je skrnavljen i rušen, ali i obnavljan i obnavljan Božijom blagodaću, prateći i deleći sudbinu svog naroda vekovima okupljanog pod njegovim duhovnim okriljem.
Kompleks manastira
Kompleks manastira Osovice čine saborna manastirska crkva posvećena Blagovestima Presvete Bogorodice, zimska crkva posvećena Svetom Prokopiju, paraklis Vaskrsenja Hristovog kao i paraklis Svetog Nikolaja Mirlikijskog u zvonik, porta za narod, konak, svečana sala, biblioteka i česma sa izvorskom vodom, manastirska kuhinja i trpezarije, kao i narodne trpezarije.
U Sabornoj crkvi nalazi se Ikona jedne od naših najvećih narodnih svetitelja, Presvete Bogorodice, koja je poklon Svete carske lavre manastira Hilandara manastiru Osovici.
