Tršić, dinarsko srpsko selo nastalo u 19. veku, uspešno čuva od zaborava Vuka Stefanovića Karadžića, reformatora srpskog jezika i pisca prvog srpskog rečnika. Danas, zaštićeno zakonom kao mesto kulturnog, istorijskog i prirodnog značaja, sa svega 35 drvenih kuća, nosi titulu muzeja na otvorenom.
Bežeći od turske osvete, Vukova porodica je napustila Hercegovinu i naselila se u Tršiću. Rodnu kuću tvorca najsavršenije azbuke na svetu, takozvanu „pletaru“, podigao je njegov deda -Joksim Bandula.Kuća je spaljivana čak deset puta za vreme osmanskih odmazda u Srbiji, a kako bi sačuvali od zaborava, meštani Tršića poboli su veliki hrastov krst 1987. godine, koji i danas stoji u Vukovoj spomen-kući.
Za podizanje Vukove kuće, formiran je Odbor, koji je 1932. godine doneo Proglas, pozivajući sve poštovaoce da daju sredstva i pomognu izgradnju. Aktom iz 1932. i 1933. godine, Ministarstvo prosvete obavezalo je i škole na teritoriji Jugoslavije da učestvuju.
Radovi su završeni u septembru 1933. godine, kuća je osveštana, a u dvorištu je održan prvi „Vukov sabor“.
U ovom malom selu, smeštenom na samo dvadesetak kilometara od planine Gučevo, putnike dočekuje kapija, na kojoj su napisane Vukove reči: “Ja sam se u Srbiji rodio i uzrastao, zato mi se čini da na svijetu nema ljepše zemlje od Srbije, ni ljepšega mjesta od Tršića”.
Uska staza vodi do kuće – oko nje kačara, vajat, ambar i koš za kukuruz.
Nad krovom pokrivenim šindrom, karakteristično za seoska domaćinstva iz 19. veka, kuća ima ognjište, pokućstvo i posuđe. U maloj sobi krevet, sto, klupa, ikone i Vukov portret iz 1816. godine. Na zidu gusle i ikona Arhangela Mihaila, domaćeg svetitelja i porodičnog zaštitnika. Ikona, tronožac i gusle su pripadale Vuku, a većina originalnih predmeta se čuva u memorijalnom Muzeju Vuka i Dositeja u Beogradu.
U jednom od prvih muzeja na otvorenom, u spomen-kompleksu u Tršiću, 1934. godine izgrađen je amfiteatar, koji se koristi tokom kulturne manifestacije “Vukov sabor”.
Uvršten u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, Sabor koji se tradicionalno održava svakog septembra, posvećen je negovanju uspomene na srpskog književnika, prevodioca i akademika.
Centralna manifestacija “Vukovog sabora” održava se na otvorenoj pozornici – saborištu.
Program počinje izvođenjem “Himne Vuku”, Stevana Mokranjca i podizanjem zastave sabora. Repertoar je obogaćen koncertima, pozorišnim predstavama, kniževnim i filmskim večerima.
Tršić, malo mesto u Mačvanskom okrugu nadomak Loznice, baš poput njegovog najvećeg sina, može podariti srpskom narodu još jednu važnu lekciju – kako sačuvati bogato nasleđe i ponosno negovati uspomenu na ljude koji su mnogo učinli za svoj narod.
„Čini mi se da na svijetu nema ljepše zemlje od Srbije, ni ljepšega mjesta od Tršića.“
