Nešto više od polovine ukupnog sastava srpske vojske u završnim operacijama na Solunskom frontu i u njegovom proboju činili su dobrovoljci:
1. oko 30.200 srpskih dobrovoljaca iz prekomorskih zemalja;
2. najmanje 25.700 dobrovoljaca prispelih iz zarobljeništva u Rusiji:
a. barem 1.000 dobrovoljaca od onih koji su u Srbiju stigli Dunavom s jeseni 1915. godine(85, 93);
b. 1.100 dobrovoljaca poslatih iz Odese 25. januara 1917. godine, a u Francusku prispelih sedam nedelja kasnije(23, 139);
v. najmanje 23.600 dobrovoljaca prispelih iz Rusije od kraja 1917. do 1. maja 1918. godine(23, 186. i 195). U ovoj drugoj velikoj grupi nalazilo se 2.663 pripadnika Druge divizije (prispele u Solun 7. decembra 1917. godine) i oko 21.000 pripadnika Prve divizije koja je pristigla u Solun u tri ešalona: oko 17.000 krajem januara i 3.934 iz Druge brigade prispele u dve grupe: 29. marta i 1. maja 1918. godine(11, 248. i 284). Prema ustaljenoj “jugoslovenskoj” metodologiji, stvorenoj da bi se izišlo u susret hrvatskim i slovenačkim interesima u novostvorenoj zajedničkoj Kraljevini, iz Rusije je na Solunski front prispelo svega oko 12.000 dobrovoljaca. I dalje, da bi se tragovi što više zamrsili, Vojna enciklopedija ne saopštava koliko je dobrovoljaca ušlo u sastav Jugoslovenske divizije; orijentacije radi, od ukupnog broja dobrovoljaca iz ruskog zarobljeništa i manjeg broja prebega na početku Velikog rata, samo iz Novog Sada bilo ih je oko 500, i oko 600 iz Baranje(12, broj 12 od 17. januara i broj 24 od 1. februara 1920).;
3. bar 1.300 dobrovoljaca-Hercegovaca iz crnogorske vojske, od oko 1.700 koliko ih se našlo na Krfu 28. februara 1916. godine, uoči reorganizacije srpske vojske(2, knjiga XV-1916. godina, 64);
4. preko 300 dobrovoljaca iz crnogorske vojske(15, broj 412, 31. avgust 1917) i oko 800 Bokelja(96, 94);
5. oko 2.500 dobrovoljaca iz mase od oko 10.000 austrougarskih zarobljenika u Srbiji prve ratne godine (koji su se dobrovoljno uključili u srpsku vojsku, žandarmeriju, granične jedinice ili neke civilne službe za vojne potrebe);
6. oko 6.000 preživelih boraca iz najmanje šest prekobrojnih pukova početnog formacijskog sastava od oko 25.000 vojnika(2, knjiga XV, 7. i 17);
7. oko 1.800 Arbanasa iz Esad-pašinog odreda (96, 94); i
8. preživelih oko 14.000 dobrovoljaca od ukupno oko 50.000 prebega iz susednih srpskih krajeva (sa zapadne strane) na samom početku rata(14, dok. 215, 298).
To znači da je od ukupno oko 140.000 vojnika u sastavu srpske vojske (3, knjiga 8, 787), a možda i svih 150.000 prema nekim drugim izvorima, u proboju Solunskog fronta i u završnim operacijama za oslobođenje dveju srpskih kraljevina i prekodrinskih, prekosavskih i prekodunavskih srpskih krajeva učestvovalo najmanje 82.600 dobrovoljaca, od toga oko 76.600 izvan Kraljevine Srbije, uglavnom iz krajeva koji su pre rata bili pod austrijskom i ugarskom okupacijom; tek primera radi, ovde dopisujemo da je samo “iz Koreničkog i Udbinskog sreza bilo u Prvom svetskom ratu oko
3.000 solunskih dobrovoljaca” (104, 272).
Same po sebi, ove cifre bile su srpskim vojnim komandantima i srpskim političarima ozbiljan i dovoljan razlog da se o dobrovoljcima u srpskoj vojsci ne ostavlja premnogo tragova. I tokom Velikog rata, i posle njega.
No, za razumevanje podataka o brojnom stanju srpske vojske na Solunskom frontu valja znati i sledeće:
Po izlasku na jadransku obalu i kraćem oporavku, preživeli srpski vojnici prebačeni su u Solun, gde su nekoliko meseci ranije bili udareni temelji novom frontu. U međuvremenu, u Francuskoj je održana jedna konferencija savezničkih vojnih komandanata, a tamo je predstavnik srpske Vrhovne komande, u uverenju da će “Saveznici dati naoružanje, koje će nam dopustiti da se do kraja borimo sa poletom i izdržljivošću za koje su srpski vojnici sposobni”, saopštio da Srbija raspolaže sa oko 110.000 boraca i nešto preko 40.000 neboraca.
Saveznici su prihvatili ponudu, a Srbi su dobili svoje mesto na položaju prema neprijateljskim trupama. Vojne operacije u toj ranoj fazi Solunskog fronta bile su praćene velikim ljudskim žrtvama; samo u borbama za Kajmakčalan, gde su se posebno istakli dobrovoljci, izbačena su iz stroja 4.643 srpska vojnika, od čega 3.320 samo iz Drinske divizije. Od započinjanja ratnih operacija na Solunskom frontu pa do oslobođenja Bitolja srpska vojska izgubila je blizu 29.000 ljudi (7, 283; 48, 123), dok je u svim tim operacijama od kraja avgusta do sredine decembra 1916. godine ukupan broj mrtvih, ranjenih i nestalih iznosio 1.068 oficira i 32.381 vojnik (14, napomena uz dok. 115, 136). Tako veliki gubici srpske vojske, koja je početkom 1916. godine na Solunskom frontu i u severnoj Africi imala 140.000 vojnika, uzrokovali su njenu reorganizaciju; na samom početku 1917. godine rasformirani su svi četvrti divizijski pukovi, a broj četa u bataljonima sveden je na tri. Krajem marta rasformirana je i Treća armija, a njeno ljudstvo upotrebljeno je za popunu Prve i Druge armije.
Petnaestog septembra 1918. godine savezničke snage krenule su u opšti napad na neprijatelja, tako da je Solunski front probijen. Srpska vojska i tada je brojala između 140 i 150 hiljada vojnika, pošto je onih približno trideset tri i po hiljade ratnika izbačenih iz stroja zamenjeno sa oko 10.000 dobrovoljaca iz prekomorskih zemalji 6.600 iz Amerike i 3.600 iz Italije, Egipta i Francuske i oko 25.760 iz Srpskog dobrovoljačkog korpusa u Odesi; u tom se velikom trenutku, rekosmo, u sastavu srpske vojske nalazilo oko 76.600 dobrovoljaca izvan Kraljevine Srbije.
