Prva beogradska gimnazija, najstarija srednja škola u srpskoj prestonici, koju su pohađale znamenite ličnosti iz nauke, sporta i političkog života Srbije, osnovana je 26. avgusta 1839. godine.
Škola je imala prvo samo dva razreda, tri godine kasnije pet, a profesori su bili mahom Srbi iz Vojvodine.
Kroz nju je prošla plejada istaknutih ličnosti srpske istorije, nauke, umetnosti i kulture, uključujući Petra Kočića, Milovana Glišića, Jovana Skerlića, Jovana Cvijića, Mihaila Petrovića Alasa i kralja Petra Prvog Karađorđevića.
Prvu beogradsku gimnaziju pohađali su i Živojin Mišić i Stepa Stepanović, te Gavrilo Princip, Moša Pijade i Svetozar Gligorić.
Osnivanje prve gimnazije
Godinu dana nakon osnivanja Liceja u nekadašnjoj prestonici, Kragujevcu, ukazom Miloša Obrenovića 18. juna 1939. godine u Beogradu je osnovana Prva beogradska gimnazija. Ona je najstarija škola, u kontinuitetu, tog ranga.
Gimnazija je po otvaranju imala svega dva razreda da bi tri godine kasnije broj razreda bio povećan na pet.
Jedan od prvih gimnazijalaca koji su maturirali 1842/43. godine bio je naš istaknuti književnik i ministar prosvete Ljubomir Nenadović, sin prote Mateje Nenadovića. Mala, ušuškana ulica u centru prestonice nosi njegovo ime – Čika Ljubina ulica.
Nekoliko prvih decenija profesori su najčesće bili Srbi iz Austrije, najvećim delom današnje Vojvodine. Jedan profesor ostao je upamćen, ali ne toliko zbog svojih dostignuća, već zbog razreda kojem je predavao. Među učenicima profesora Koste Vujića nalazili su se, između ostalih i geograf i etnograf Jovan Cvijić, čuveni matematičar Mihailo Petrović Mika Alas, pesnik Milorad Mitrović, političar i ministar Jaša Prodanović i profesor Pavle Popović.
Milovan Vitezović je, inspirisan ovom četvrtom generacijom gimnazijala i legendarnim profesorom napisao knjigu „Šešir Profesora Koste Vujića“, da bi 1971. godine snimljen i istoimeni film, a 2012. rimejk tog dela sedme umetnosti.
Osim njih, kroz školu je prošla plejada istaknutih ličnosti srpske istorije, nauke, umetnosti i kulture, uključujući Slobodana Jovanovića, kralja Petra I Karađorđevića, Živojina Mišića, Stepu Stepanovića, Gavrila Principa, Milana Stojadinovića, Jovana Skerlića, Stojana Novakovića, Milana Milićevića, Petra Kočića, Branu Petronijevića, Veselina Čajkanovića, Aleksandra Belića i Milovana Glišića.
Škola je idućih pola veka od osnivanja nosila ime Gimnazija beogradska, da bi sa povećanjem broja školskih ustanova te vrste promenila naziv u Prva beogradska gimnazija. Međutim, posle Prvog svetskog rata dobija novi naziv – Prva muška realna gimnazija u Beogradu, da bi pedesetih godina 20. veka spajajući se sa Četvrtom ženskom gimnazijom vratila stari naziv – Prva beogradska.
U jednom vremenskom periodu nosila je ime po jednom o njenih znamenitih učenika „Moša Pijade“, a tradicionalni naziv Prva beogradska gimnazija vraćen je 1990. godine.
