General i vojni pisac Živko Pavlović bio je član Srpske kraljevske akademije, učesnik oba balkanska i Prvog svetskog rata.
Pavlović, rodom iz sela Ramaća, ponikao je z srca ustaničke i državotvorne Šumadije. Vaspitavan je u njenom nacionalnom i domaćinskom duhu s izraženom državotvornom svešću i posebnim odnosom prema dužnosti.
Sticanjem nezavisnosti na Berlinskom kongresu 1878, Srbija se posvetila izgradnji državnih institucija, uključujući i formiranje vojske evropskog tipa. Omasovljavanjem novoustrojene Vojne akademije otvorena su vrata širem sloju srpskih mladića sa sela i iz varošica da život posvete radu u vojsci. U zemlji koja je vapila za školovanim ljudima, oficiri su često ostavljali dubok trag i na drugim poljima društvenog delovanja. Njihovo poznavanje prirodnih nauka, istorije i geografije, uz posvećenost istraživanju i pisanju, često ih je svrstavalo u malobrojne naučne autoritete svoga doba. Među njima je bio i Živko Pavlović.
Strateg i saradnik vojvode Putnika
Pisao je rasprave iz oblasti taktike i strategije. S nemačkog je prevodio značajna dela iz oblasti vojnih nauka. Kao jedan od najdarovitijih oficira svoje generacije svrstao se među najbliže saradnike vojvode Radomira Putnika u balkanskim ratovima i delu Prvog svetskog rata, i to na insistiranje samog Putnika, koji mu je predavao na Vojnoj akademiji.
Na tom mestu Pavlović je učestvovao u izradi ratnih planova Vrhovne komande. Pripisuju mu se zasluge za to što je promišljenim planiranjem operacija u Prvom svetskom ratu sačuvao glavninu srpske vojske.
Ali, Pavlovićev uspešan rad u Štabu Vrhovne komande sučeljavao se s naraslim vladarskim ambicijama regenta Aleksandra i to je učinilo da usred rata bude premešten na mesto komandanta Šumadijske divizije. I odatle je smenjen 1917. i postavljen na mesto vojnog izaslanika u Atini. Ipak, Solunski front je 1918. probijen upravo prema Pavlovićevim ranijim zamislima.
Akademik
Posle Prvog svetskog rata Pavlović je 1921. izabran za člana Srpske kraljevske akademije, na predlog Jovana Cvijića, za „zasluge u oblasti vojnih nauka i ratovodstva”. Pored Jovana Miškovića i Stevana Boškovića, bio je jedan od trojice srpskih generala koji su bili akademici.
Nedugo zatim premešten je na mesto pomoćnika komandanta ozloglašene Treće armijske oblasti u Skoplju, što ga je podstaklo da napusti vojsku i penzioniše se u godinama kad je još mogao mnogo da učini za državu i vojnu službu.
Utemeljivač vojne istoriografije
Posle penzionisanja posvetio se pisanju istorije vojnih operacija srpske vojske. Izrastao je u utemeljivača naše vojne istoriografije o balkanskim ratovima i Velikom ratu. Njegovi radovi su živi spomenik i pouzdano svedočanstvo o ratnim naporima i žrtvama Srbije. Međutim, jugoslovensko vojno vođstvo, impresionirano dostignućima francuske ratne veštine, nije posebno pridavalo značaj analizi tih iskustava.
Živko Pavlović je umro 1938. godine u vračarskom sanatorijumu. Sahranjen je dva dana kasnije na beogradskom Novom groblju, u prisustvu hiljada saboraca, prijatelja, poštovalaca i najviših predstavnika vojnih i civilnih vlasti, Srpske kraljevske akademije i Srpskog kulturnog kluba.
Svoj život je najbolje sažeo rečenicom: „Uzrok je mom zapostavljanju što se moja seljačka grbača ne može ni pred kim da savija.”
