Prostor Kosova i Metohije, sudeći po franačkim kartama iz onoga doba, nalazio se tokom osmog veka u okvirima srpske države kojom je vladala Kuća Vlastimirović, ali se pod naletom Bugara u devetom veku težište njeno pomerilo dalje ka zapadu dok je Kosmet ispao iz naših ruku.
Nakon smrti kneza (cara) Časlava Klonimirovića u ratu sa Ugarima 960. godine
, slama se obnovljena jedinstvena Srbija a državno se težište seli u Duklju, pa tamošnja bočna grana pomenute dinastije, Kuća Vojisavljević, staje na čelo srpskog naroda.
Ali tek će sa usponom Nemanjića prostor Kosova ponovo dugoročno potpasti pod našu upravu. To ne znači da se etnička slika tih oblasti menjala, u tom su smislu ti krajevi uvek bili srpski.
KiM kao težište Srpskog carstva
Tokom druge polovine trinaestog i prve polovine četrnaestog veka, Kosovo i Metohija ne samo što su bili u sklopu Srpskog kraljevstva pa potom i carstva, nego su postali njegovo težište jer je smer naše ekspanzije išao ka jugu i jugoistoku Evrope, ka privredno super-razvijenim grčkim krajevima, i ka srcu pravoslavnog sveta — Carigradu.
Stoga ne čudi što su se tu nalazile brojne kraljevske i carske rezidencije, i prestonice. Dvorski kompleks oko veštačkog Svrčinskog jezera, gde su postojale palate u Štimlju, Paunima i Nerodimlju, konačno i u Svrčinu koji se nalazio na ostrvu usred jezera, samo su neki primeri.
Carska prestonica
Ali u prvom redu stoji Prizren sa svojom tvrđavom, Prizren koji je bio jedna od tri car-Dušanove prestonice, uz Skoplje (koje je u tom svojstvu služilo još za kraljevanja Milutinovog) i Ser, čije je zauzimanje 1345. godine Dušanu (po njegovom mišljenju) pružilo legitimitet da se kruniše za „cara Srbljem i Grkom“. Prizren u tom smislu i dalje u našoj svesti opstaje: mi ga i dalje zovemo „carskom prestonicom“.
Ali otkud Prizrenu ime? Šta uopšte znači Prizren? Izgleda da dolazi od starosrpske reči „pri-zrѣti“, što ukazuje na postojanje neke tvrđave koja se vidi iz daleka, koja „prizire“.
Prizrenska tvrđava (grad)
Upravo ta tvrđava predstavlja Prizrenski grad. Prizrenski Grad, poznat i kao Kaljaja, predstavlja srednjovekovno utvrđenje koje se uzdiglo na brdu iznad Bistrice u Prizrenu. Ovo utvrđenje je imalo značajnu ulogu kao prestonica Srpskog carstva tokom određenih perioda.
Vizantinci su bili prvi graditelji, a kasnije je pod Dušanom Silnim doživelo dodatno proširenje. Osmanlije su ga kasnije prepravljale, ostavljajući mu današnji izgled.
Prizren je bio ključno trgovačko središte na putu koji je povezivao Skadar i Jadransko more sa Metohijom i unutrašnjošću Balkanskog poluostrva. Njegovo podgrađe je raslo oko Bistrice, a grad je imao veliki ekonomski i politički značaj tokom srednjeg veka.
Grad Prizren ima dugu istoriju, sa svojim počecima koji sežu u antičko doba, dok se pod sadašnjim imenom prvi put pominje 1019. godine kao Prizdrijana. U 1072. godini, tokom slovenskog ustanka protiv Vizantije, Prizren je bio poprište proglašenja cara Bodina, nastavljača Samuilovog dela.
Procvat Prizrena
Nakon perioda kada je bio u sastavu Srbije, Prizren je tokom vladavina vladara poput Milutina, Dušana i Uroša, doživeo procvat. Dušan je proširio utvrđenje i podigao manastir Sveti Arhanđeli u blizini, koji je predstavljao remek-delo srednjovekovne arhitekture i umetnosti. Međutim, dolaskom Turaka, manastir je razoren, a kamen korišćen za gradnju Sinan-pašine džamije u centru grada.
Tokom razdoblja raspada srpskog carstva, Prizren je bio pod različitim vladarima, uključujući Mrnjavčeviće i Balšiće, pre nego što je pao pod osmanlijsku vlast 1455. godine. Tokom vekova turske vladavine, utvrđenje je dograđivano kako bi odgovorilo izazovima novog vatrenog oružja.
Nakon oslobođenja Prizrena u Prvom balkanskom ratu 1912. godine, utvrđenje je napušteno i polako je počelo da propada. Danas predstavlja važan deo kulturnog nasleđa srpskog naroda i istorije ovog područja.
