Prenos svetih moštiju Svetog Vladike Nikolaja u Srbiju može se samo uporediti sa prenosom moštiju Svetog Save iz Trnova u Mileševu.
Savremene srpske generacije doživele su posebnu Božju milost da ih u isto vreme pohode dva najveća Srbina – Sveti Sava, zidanjem hrama na Vračaru, i vladika Nikolaj povratkom iz Amerike.
Dolazak moštiju u Srbiju
U proleće 1991. godine nadležne vlasti u Srbiji dale su saglasnost za prenos “posmrtnih ostataka”.
Konačno, 3. maja 1991. godine, JAT-ov avion sa kovčegom moštiju vladike Nikolaja sleteo je na beogradski aerodrom.
Dočekali su ga najviši predstavnici Srpske crkve na čelu sa srpskim patrijarhom Pavlom i mnoštvom naroda. Sa aerodroma, u svečanoj povorci, telo je preneseno u hram Svetog Save na Vračaru.
U spomen-hramu mošti su boravile do 5. maja, a potom prenesene u manastir Žiču – sedište njegove eparhije.
Iz Žiče prenete su u vladičino rodno mesto Lelić 12. maja 1991. godine, a položene u njegovu zadužbinu, koja je ubrzo pretvorena u manastir.
Na svetoj liturgiji koju je u Leliću služio patrijarh Pavle sa svim arhijerejima Srpske crkve, mnogobrojnim sveštenstvom i monaštvom, okupilo se preko 30.000 ljudi, bili su prisutni mnogobrojni predstavnici političkog, javnog i kulturnog života.
Održana je tim povodom prigodna duhovna akademija na kojoj su govorili Matija Bećković, Nikola Milošević, vladika Amfilohije Radović, tada jeromonah Atanasije Jevtić, Vuk Drašković, Milan Komnenić, Danko Popović i drugi.
Lelić – novo srpsko svetilište
Dolaskom vladičinih moštiju, Lelić postaje novo srpsko svetilište. Hiljade i hiljade poklonika počinju dolaziti u Lelić da se poklone i celivaju svete mošti. Narod mu se moli kao svetitelju.
Mnogi kod njegovog kivota nalaze pomoći i isceljenja fizičkim i duhovnim bolestima. Uoči Nikoljdana, 18. decembra 2002. godine, kivot sa moštima privremeno je prenet u manastir Žiču, i tu ostao do 9. januara.
Za tih dvadesetak dana, danonoćno je dolazio narod Žičke eparhije da se pokloni i celiva svete mošti.
Kanonizacija
Sveti arhijerejski sabor jednodušnom odlukom svih arhijereja, 19. maja 2003. godine, doneo je odluku da se sveti vladika Nikolaj upiše u kalendar svetih i da se praznuje 18. marta (dan upokojenja) i 3. maja (prenos moštiju).
Ovim je potvrđeno ono što srpski narod decenijama oseća, izražava, slavi i poštuje. Odluka je s radošću primljena u celoj crkvi. Na dan kada je odluka doneta, dugo su zvonila sva zvona sa svih hramova istovremeno, i u Žičkoj i u Šabačko-valjevskoj eparhiji i širom Srpske crkve.
Svečani liturgijski i bogoslužbeni čin kanonizacije obavljen je u hramu Svetog Save na Vračaru 24. maja.
Liturgiju je služio patrijarh Pavle sa svim arhijerejima Srpske crkve i mnogobrojnim sveštenicima i đakonima. Bilo je prisutno nekoliko hiljada vernika i poštovalaca vladike Nikolaja iz cele Srbije.
Toga dana prenete su u hram svete mošti vladičine iz Lelića. Celoga dana prilazio je narod u dugim redovima, strpljivo čekajući da se pokloni i celiva svete mošti. Svečanost je propraćena velikom medijskom pažnjom.
Poslednji dani Svetog Vladike Nikolaja
Svoje poslednje dane vladika Nikolaj je proveo u ruskom manastiru Svetog Tihona u Saut Kananu, u Pensilvaniji.
Upokojio se mirno u Gospodu, rano u nedelju, na poklade, 18. marta 1956. godine. Smrt ga je zatekla na molitvi. Iz ruskog manastira prenet je u srpski manastir Svetog Save u Libertvilu i sahranjen uz velike počasti u srpskom narodnom groblju pored manastira.
Na vest o Vladikinoj smrti zajecala su zvona sa tornjeva svih srpskih crkava širom sveta. Naročito u njegovoj “Domaji”. Tuga je obavila srpske manastire, monahe i monahinje, sveštenstvo i narod, naročito njegove verne bogomoljce.
Tuga, ali istovremeno i radost. Svi su znali i dušom osećali da je Srbija dobila još jednog molitvenika pred prestolom Gospodnjim. Narod mu se odmah počeo moliti kao svetitelju.
