Nikola Skobaljić (1430–1454) bio je srpski vojvoda iz Dubočice, oblasti oko današnjeg Leskovca, i poslednji vladar tog kraja pre konačnog pada pod tursku vlast. Njegova tvrđava, poznata kao Zeleni grad ili Skobaljić grad, nalazila se iznad današnjeg Vučja i služila je kao važna tačka otpora protiv Osmanlija.
Istorijska uloga i vojni podvizi
Nakon osvajanja Carigrada 1453. godine, sultan Mehmed II pokreće ofanzivu na srpsku Despotovinu. Despot Đurađ Branković savetovao je oprez i čak predlagao predaju, ali Skobaljić, iako je bio podređen vojskovođa, odlučuje da se suprotstavi Turcima.
Dana 24. septembra 1454. godine, u bici kod Banje, Skobaljić sa svojom vojskom do nogu potuče turske snage. Nakon ove pobede, nastavlja sa gerilskim napadima po dubini turske teritorije, što izaziva gnev samog sultana.
Sultan Mehmed II lično dolazi sa vojskom i 16. novembra 1454. godine, u bici kod Trepanja, nadjačava srpske snage. Skobaljić je zarobljen i pogubljen nabjanjem na kolac — što ga čini jednim od prvih poznatih Srba koji je na taj način pogubljen od strane Turaka.
Legende i narodno predanje
U narodnom predanju, Nikola Skobaljić ima gotovo mitski status. Prema legendi, njegova majka, devojka iz sela Vina, zatrudnela je nakon što je pojela živu ribu — skobalja — po kojem je dečak i dobio ime. Priče govore da su ga Turci uhvatili zahvaljujući izdaji kume, ali i da su ga, čak i tada, uhvatili samo mrtvog — jer je, u trenutku smrti, na svom konju uzleteo u nebesa.
Nasleđe i sećanje na Nikolu Skobaljića
Njegova tvrđava i danas postoji kao arheološko nalazište iznad Vučja.
Meštani Vučja i Leskovca svake godine organizuju manifestaciju posvećenu Skobaljiću u porti hrama Svetog Jovana Krstitelja, gde mu se odaje počast kroz viteške borbe i kulturni program.
Zaveštanje
Nikola Skobaljić ostaje simbol otpora i nepokolebljivog duha srpskog naroda. Njegova borba, spremnost da ne posluša čak ni vrhovnog vojskovođu radi odbrane otadžbine, njegova samožrtva i tragična smrt — sve to ga čini jednim od najvećih heroja srpske srednjovekovne istorije. On nas podseća da sloboda često ima cenu, ali i da vredi svake žrtve.
