Predlog gradonačelnika Beograda Aleksandra Šapića da se generalu Dragoljubu Draži Mihailoviću podigne spomenik na Terazijama i da se posmrtni ostaci Josipa Broza Tita izmeste sa Dedinja, izazvao je burne reakcije na različitim stranama. Najglasniji otpor pružili su Šapićevi koalicioni partneri iz Socijalističke partije Srbije. Sve se pretvorilo u operetsku svađu unutar struktura na vlasti.
„Četnici“ i „partizani“ koji danas vode Srbiju – Šapićeva Srpska napredna stranka s jedne i Socijalistička partija Srbije sa druge strane –zajedno su, naime, odustali od odbrane državne teritorije i suvereniteta na Kosovu i Metohiji. Pošto su postepeno, korak po korak ukinuli tamošnje srpske institucije, oni su prepustili Srbe na milost i nemilost genocidnog režima Albina Kurtija i njegovih NATO zaštitnika. U isto vreme, ovi „četnici“ i „partizani“ predali su pravo na kopanje jadarita u Jadru stranoj, privatnoj rudarskoj kompaniji Rio Tinto, koja iza sebe ima dugu istoriju uništavanja celih ekosistema. U takvim uslovima, koga zaista zanima rasprava između Aleksandra Šapića i Ivice Dačića o Draži i Titu? Dok se država rasparčava i rasprodaje, otvaranje ovakvih pitanja ne svedoči samo o ravnodušnosti prema stradanju sunarodnika, nego i o svesnoj nameri da se pažnja javnosti odvuče sa mnogo važnijih tema – otimanja Kosova, Metohije, Jadra i rasparčavanja Srbije.
Pa ipak, ovde je reč o jednom od suštinskih pitanja srpskog identiteta. Grčevita odbrana Tita od Šapićeve inicijative u srpskim medijima, i „režimskim“ i „opozicionim“, otkrila je nepostojanje osnovnih istorijskih znanja i moralnih putokaza u velikom delu naše javnosti.
Gledano iz perspektive vekova u kojima je srpska istorija bila određena trima osnovnim, nosećim idejama – zavet, oslobođenje, ujedinjenje – Titova pobeda predstavljala je sudbonosni, kataklizmatični poraz Srba. Njegov obračun sa Srpskom pravoslavnom crkvom, nosiocem ideje Svetosavskog i Kosovskog zaveta, doneo je prekid ključnog duhovnog kontinuiteta koji ni turska, ni mletačka, ni austrijska, ni nacistička okupacija nisu mogle da ponište. Ideja oslobođenja ugušena je u Titovoj diktaturi, ubijanjima i pljački – na internet stranici Ministarstva pravde Republike Srbije nalaze se imena 59.554 ubijenih od septembra 1944. do konačnog učvršćivanja Titovog režima. Konačno, posle ujedinjenja srpskog naroda 1918-1941. godine, makar i u sastavu jugoslovenske države, Tito je Srbe rasparčao na pet federalnih jedinica, da bi samu Srbiju izdelio na tri dela. U isto vreme, ujedinio je Hrvate i Slovence. Ustavom iz 1974. federativne jedinice konačno su pretvorene u države, a jugoslovenska federacija je konfederalizovana.
Sve što je Tito učinio sa Srbima imalo je punu podršku zemalja NATO pakta. Među njima posebno istaknutu ulogu imala je Velika Britanija, koja je prva napustila Dražu, da bi Tita dovela na vlast. Titova Jugoslavija imala je jasno definisanu ulogu u Hladnom ratu. Nezvanična članica NATO pakta, zasnovana na prevlasti „prozapadnih“ Hrvata i Slovenaca nad „proruskim“ Srbima, ona je bila zamena za Austro-Ugarsku, kao brana ruskom prodoru na Balkan. U isto vreme, bila je „trojanski konj“ unutar komunističkog bloka. Samo njeno postojanje predstavljalo je poziv Česima, Mađarima, Poljacima, Bugarima i ostalima da se i oni odupru Sovjetima. I u Pokretu nesvrstanih, Titova Jugoslavija slabila je sovjetski uticaj u dojučerašnjim kolonijama NATO država i otvarala vrata američkoj finansijskoj i kulturnoj, „mekoj moći“.
Scena za razbijanje Jugoslavije i krvavo rasparčavanje Srba bila je postavljena. Kada je Slobodan Milošević pokušao da Srbe oslobodi podređenog položaja i da sačuva (preuređenu) Jugoslaviju, naišao je na neprijateljstvo ne samo do tada privilegovanih jugoslovenskih naroda, nego i NATO država. Antisrpski kulturni rasizam nisu ispovedali samo Tito, Krleža, Bakarić, Krajačić, Tuđman nego i NATO Zapad, vekovima naviknut da u Srbima vidi „konjovodce ruskih kozaka“, kako je to slikovito opisao Milorad Ekmečić. Njima od 1945. do danas gorljivo služe, baš kao nekada Osmanlijama, lažne srpske elite. Zbog toga nam srpske televizije neumorno prikazuju „Otpisane“, „Sutjesku“ i „Neretvu“, dok pažljivo biraju sagovornike, koji nas uveravaju da je Tito bio naš herojski vođa, dok bi Draža bio „kvisling“.
Srbiji je detitoizacija sudbinski potrebna. Jedan od načina da se do nje dođe jeste i podizanje spomenika Draži Mihailoviću. I četnici i partizani imaju svoje tamne i svetle strane; svuda je bilo izdajnika i junaka. Ali, Tito ni po jednom suštinskom merilu ne može da izdrži poređenje sa Dražom.
Podela Srba na četnike i partizane, fašiste i antifašiste, itd, itd, još jedan je proizvod titovske, NATO propagande, koji za cilj ima sakrivanje glavne teme Drugog svetskog rata – genocida počinjenog nad Srbima u Nezavisnoj državi Hrvatskoj i u Velikoj Albaniji (na Kosovu i Metohiji) od 1941. do 1945. godine. Srpska deca nisu ubijana u Jasenovcu, Jadovnu, Garavicama, Prebilovcima, Drakuliću, Starom Brodu, po znanim i neznanim stratištima, zato što su pripadala ravnogorskom ili partizanskom pokretu. Ovaj genocid započet je na Drini 1914, da bi u Krajini i na Kosovu i Metohiji potrajao do danas. U Mauthauzenu u Austriji nalaze se dva koncentraciona logora iz dva svetska rata. U prvom je umrlo i ubijeno oko 8.000 Srba; u drugom oko 12.000 Jugoslovena, među kojima su Srbi činili ubedljivu većinu (tu je bio zatočen veliki broj ravnogoraca). To je tema koju treba osvestiti i istorija sa kojom se valja suočiti. Spomenik koje nam je danas najpotrebniji, možda i na Terazijama, jeste onaj posvećen Srbima stradalim u Genocidu, od 1914. do današnjeg dana.
Miloš Ković