Logor Nežider je bio jedan od najstrašnijih oblika ratnog zločina u Prvom svetskom ratu. To je značilo da se civili i vojnici koji su se predali ili bili ranjeni, nemilošću protivnika spaljivali živi ili gušili dimom. Logorima se najčešće dešavala na Balkanu, gde su srpske i crnogorske snage bile izložene žestokom nasilju od strane austrougarske i bugarske vojske. . Logorima je ostavila dubok trag u kolektivnom pamćenju naroda koji su preživeli ovaj užas, ali i u svetskoj istoriji kao primer nečovečnosti rata.
Prema zvaničnim podacima tokom Prvog svetskog rata u austrougarske logore interinrano je 147.677 vojnika i 50.000 civila. Jedan od pet najvećih logora za Srbe u Austrougarskoj bio je smešten u Nežideru, u severnom delu austrijske pokrajine Burgeland. Po procenama kroz logor je prošlo oko 15.000 logoraša, zarobljenika i interniranih civila iz Srbije i Crne Gore, od kojih je u njemu umrlo 9.700 -13.000 logoraša. Najviše interniranih civila bilo je iz zapadne Srbije, Beograda i Požarevca. Svi su uhvaćeni u svojim kućama, na radnom mestu ili na ulici.
Prvi zarobljeni internirci iz Podrinja, Mačve, Pocerine i Azbukovica prebačeni su železnicom u Nežider sredinom septembra 1914. godine. Iako je logor trebalo da služi samo za prijem interniranih civila, u njemu se u prvi mah našlo i osamdesetak vojnika zarobljenih tokom bitke na Ceru, većinom iz V pešadijskog puka Drinske divizije. U novembru 1914. godine u logor su nastavili da pristižu novi internirci sa privremeno okupiranih teritorija, a krajem decembra i stanovnici Beograda i njegove neposredne okoline, koji su od 2. do 15. decembra 1914. godine bili pod okupacijom. Osim njih, u logor je iz Boke kotorske 20. novembra stiglo 87 interniraca srpske nacionalnosti: 28 žena i 59 dece.
Interniranje u Nežideru je bilo teško iskustvo za sve zarobljenike iz Srbije i Crne Gore. Oni su morali da rade razne poslove koji nisu odgovarali njihovom obrazovanju, imovinskom stanju ili godinama. Radni dan je trajao sedam sati, ali često i duže, bez obzira na vrijeme. U početku je hrana bila prihvatljiva, ali kasnije je postala oskudna i lošeg kvaliteta. Zbog toga su mnogi internirci oboleli ili umrli od gladi i bolesti. Situacija se poboljšala tek 1917. godine kada su počeli da dolaze paketi sa hranom od vlada Srbije i Crne Gore. Među organizatorima pomoći bio je i Dimitrije S. Biba, beogradski trgovac koji je bio zatočenik u Nežideru. Zdravstvena nega u logoru je bila vrlo slaba. Bolnica je bila mjesto gdje su internirci čekali smrt. Logorašima je dozvoljeno da se bave kulturnim i zabavnim aktivnostima, kao što su pozorište, hor ili orkestar. Za djecu je otvorena škola 1916. godine, nalik na one u Austriji. Učitelj Uroš Zdravković je spasao logorsku biblioteku i donio je u Srbiju nakon rata.
Svaki internirac je na ulasku logor dobijao četvrtastu limenu pločicu sa oznakom pod kojom je bio upisan u logorsku knjigu. Žene su vođene pod slovom G, deca pod F, inteligencija pod W i svi ostali pod R. U periodu okupacije Kraljevine Srbije 1915–1918. interniranja civilnog stanovništva su nastavljena i bila su konstantna.
Na sl: Plakat povodom izložbe slike-skice tajno rađene u Nežiderskom lageru <IAB, ZŠT, K 11 / P, I, 8>
Ono što je nežiderski lager izdvajalo od drugih objekata iste namene je što je su u njega dovođeni predstavnici srpske intelektualne elite. U 1916. godini su između ostalih internirani i mnogi intelektualci iz Beograda: Sima Pandurović, pesnik; Krsta Cicvarić, muzičar i novinar; Marko Murat, akademski slikar; supruga kompozitora Stanislava Biničkog sa dva sina; dr Dobrosav Ružić, penzionisani savetnik; arhitekta Jovan Ilkić; Svetozar Botorić, filmski producent i hotelijer; Jovan Miodragović, pedagog; Geca Kon, knjižar; Jelisaveta Načić, arhitekta itd. Profesori, oficiri, viši činovnici, bili su smešteni u nešto boljem i prikladnijem prostoru i nominalno su bili oslobođeni obaveze fizičkog rada.
Osim njih, od fizičkog rada deklarativno su bili oslobođeni bolesni i deca. Podoficiri, vojnici, radnici, zemljoradnici, žene i odrasla deca bili su obavezni da rade fizičke poslove u fabrikama, rudnicima, poljoprivrednim dobrima, na seči drva, građe, često na mestima štetnim po zdravlje i opasnim po život i u pozadini fronta, čak i u zoni artiljerijske vatre, što je bilo zabranjeno po Haškoj konvenciji iz 1907. godine. Sveštena lica bila su smeštena u posebnu baraku, a starešina im je bio najstariji sveštenik Milan Radonjić iz Beljena, podno Kosmaja.
Njima je izdat crveni karton, koji je značio da su oslobođeni od fizičkog rada, ali taj njihov status nije uvek poštovan te su i oni povremeno upućivani da rade fizičke poslove.
Bilo je i logoraša koji su tokom boravka u logoru tajno slikali. Njihove skice i radovi su nakon završetka rata prikazani na izložbi koja je održana u II Beogradskoj gimnaziji.
