Telo kneza Lazara preneto je iz Prištine u Ravanicu, odmah nakon Kosovske bitke. Ono je bilo veoma brižljivo pripremljeno. Čin podizanja moštiju zbio se u prištinskoj crkvi Vaznesenja Hristovog, u prisustvu najviših ličnosti – kneginje Milice, sinova Stefana i Vuka, kao i poglavara Crkve.
Nakon pronalaženja celog tela, odluku o polasku moštiju i pratnje doneo je „bogonosni sabor“, koji su činili mitropoliti, episkopi, igumani i blagorodni.
Prvi dolazak svetiteljskih moštiju i doček relikvija odigrali su se u Brveniku. Moštima je izašao u sretanje Vuk Branković sa porodicom, u pratnji vlastele, nakon čega je upriličen “veliki plač i ridanje“.
Mošti su prenoćile u Pavlici, zadužbini braće Musića, Lazarovih sestrića i kosovskih stradalnika, a zatim nastavile put.
Susretanje povorke pred Ravanicom predstavljalo je veoma svečanu ceremoniju. Pred mnoštvom naroda, koji se okupio sa svih, pa i dalekih strana, uz paljenje sveća i tamjana, i uz glasno naricanje, povorku su predvodili Lazarovi sinovi Stefan i Vuk, koračajući ispred kovčega.
Živo i dokumentovano kazivanje ovih događaja, koji su smešteni u konkretno određen prostor i vreme, treba tumačiti činjenicom da ih je opisao očevidac. Kao i u slučaju mnogih srednjovekovnih translacija, a radi potvrde verodostojnosti svedočenja, srpski anonimni očevidac nije propustio da naglasi kako je „bio i video“.
S druge strane, u ovim sastavima (Danilo Banjski i nepoznati pisac) prisutna su i tradicionalna opšta mesta, čija je funkcija bila da predoče istorijsku i spiritualnu suštinu Lazarevog prenosa. Tako je pozivanje na starozavetnog Josifa, a pre svega ideja o Novom Izrailju, koja se, u kontekstu vladarske translacije, javlja prvi put nakon kultnih spisa posvećenih Simeonu i Savi.
Dolazak moštiju u Ravanicu
Završni čin prenosa tela kneza Lazara zbio se u Ravanici. Tu su izvršeni primopredaja moštiju, njihovo unošenje u crkvu i polaganje kraj odredišta, nakon čega je svetitelju ustanovljen praznik.
Glavni protagonista donošenja u Ravanicu bila je Lazareva udovica, kneginja Milica. Njeni gestovi i naricanje nad kivotom najbolje opisuju karakter ceremonije. Umesto nekadašnjeg slavlja i likovanja, obeležili su je osećanje teskobe, očaja i izgubljenog oslonca – literarno predočeno novom vrstom žanrova, pre svega plačem.
Ravanički vladarski dolazak moštiju, poslednji u srednjovekovnoj Srbiji, obnovio je proceduru tradicionalnog obreda, ali mu je bitno izmenio smisao i funkciju. Promena se možda najbolje ogleda u redefinisanju pojma trijumfa. To je sada pobeda duhovnog načela,i svesne žrtve za Carstvo nebesko, kao temeljni sadržaj kulta prvog srpskog vladara mučenika.
