Fotografija je snimljena 20. aprila 1941. godine, na 52. rođendan firera Hemačkog rajha Adolfa Hitlera, u komandnom vozu koji se u tom trenutku nalazio u Štajerskoj, u Austriji.
Ovde vidimo Hitlera, u društvu dvojice oficira Vermahta, kako posmatra mermernu tablu na kojoj je urezan ćirilični natpis: „Na ovom istorijskom mjestu Gavrilo Princip navijesti slobodu na Vidov-dan 15. (28.) juna 1914“.
Spomen-ploča skinuta je tri dana ranije, prilikom ulaska nemačkih trupa u Sarajevo, odakle je odneta fireru i predata kao rođendanski poklon.
Među oko dva miliona Hitlerovih ličnih fotografija, koje su sačuvane do danas, ovu fotografiju je pronašao pisac Muharem Bazdulj, zajedno sa Nebojšom Grujičićem.
Podsećamo, jedina dva naroda na Balkanu koji su od početka do kraja bili protiv Hitlera su bili Grci i Srbi. Svi ostali su bili saveznici i saradnici Adolfa Hitlera i njegovog poretka u Evropi. Srbi su pored hrvatskog genocida imali i najstroži režim nemačke okupacije u Evropi, koja je za svakog ranjenog Hemca ubijala 50 srpskih civila, a za svakog ubijenog Hemca, streljala 100 srpskih civila. Uz Ruse, Jevreje i Poljake, srpski narod je proporcionalno imao najviše žrtava tokom Hitlerove okupacije.
Haša sloboda, naše postojanje, naš identitet, naša kultura, naša vera, naše svetosavlje i naš Kosovski zavet sa Bogom, smetaju mnogim ovozemaljskim moćnicima svih generacija. Kako danas, tako i u prošlosti i ova fotografija je dokaz toga.
Ploče pod uticajem politike skidane i ponovo stavljane
Na ploči koja je stajala na mestu atentata do 1992. godine pisalo je (ćirilicom): „Sa ovog mjesta 28. juna 1914. godine Gavrilo Princip svojim pucnjem izrazi narodni protest protiv tiranije i vjekovnu težnju naših naroda za slobodom”. Razložno je pretpostaviti, smatra Bazdulj, da je ona postavljena 28. juna 1953. godine, kada je gradonačelnik Sarajeva Dane Olbina na istom mestu otvorio Muzej Mlade Bosne. Zapadni novinari koji su za vreme socijalističke Jugoslavije dolazili u Sarajevo obično su bivali neprijatno iznenađeni ovakvim odavanjem počasti Gavrilu Principu. Analiza tih napisa zaslužuje posebno ozbiljnije istraživanje. Zanimljivo je da u broju od 28. juna 1964. godine, o pedesetogodišnjici atentata, „Njujork tajms” objavljuje čak tri teksta tim povodom. Jedan od tih tekstova je reportaža sa lica mesta iz pera Džefa Berija. U podnaslovu njegovog teksta ističe se da će putnik namernik u Sarajevu otkriti da se mladi ludak iz 1914. godine pamti kao nacionalistički heroj. Vredi ovde kratko notirati signifikantan detalj iz njegovog teksta. Jedan od Berijevih sarajevskih sagovornika, čovek koji mu je govorio o vezi koja postoji između sarajevskih atentatora i partizanskih revolucionara iz Drugog svetskog rata, bio je komunistički sekretar za informacije, prijateljski nastrojen tridesetsedmogodišnjak, bivši kapetan partizanske vojske, po imenu Murat Kustirica. Od 1992. godine, kada je ploča koja je šokirala novinara „Njujork tajmsa” ukolonjena, pa sve do 2004. godine, na mestu Sarajevskog atentata nije bilo nikakvog spomena na taj istorijski događaj; 2004. sarajevske gradske vlasti postavile su tamo ploču s (latiničnim) natpisom: „Sa ovog mjesta 28. juna 1914. Gavrilo Princip je izvršio atentat na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda i njegovu suprugu Sofiju”. Ispod je prevod na engleski, navodi Bazdulj u „Vremenu”.
