Ako na našem delu Balkana, osim Srbije kao države pravoslavnih Srba, postoji državna tvorevina koja svojom velikom državnom tradicijom i danas zaslužuje da bude međunarodno priznata država, to je svakako Dubrovačka Republika, kao država rimokatoličkih Srba.
Dubrovnik je naselje koje je osnovalo romanizovano stanovništvo i nazvalo ga Raguza, a tu je postojao i obližnji Epidaurum tj. današnji Cavtat.
Tek stupanjem Srba na istorijsku scenu, ovaj grad dobija svoje današnje srpsko-slovensko ime Dubrovnik i postaje sedište hrišćanske episkopije i trgovačka sila.
Dubrovačka Republika je osnovana od strane Srba iz Travunije, koji su asimilovali romansku manjinu i preimenovali grad u srpski Dubrovnik. Ono po čemu se Dubrovnik izdvajao od ostalih srpskih državnih tvorevina, jeste njegov karakter aristokratske republike i ostanak u zapadnom hrišćanstvu nakon Velike šizme tj. izlaska rimskog episkopa iz Pravoslavne Crkve 1054. godine.
Iako je Dubrovačka Republika nominalno priznavala vrhovnu vlast većih država, najpre Romejskog carstva, pa zatim Srbije, Venecije i Osmanskog carstva, ona je faktički uvek bila srpska, nezavisna, rimokatolička i trgovačka.
Jačanjem srpske srednjevekovne države pod dinastijom Nemanjića, Dubrovačka Republika je proživljavala svoje najslavnije dane. Počev od srpskog Velikog župana Stefana Nemanje, pa preko srpske vlastele u Bosni, pa sve do pada srpske despotovine, Dubrovačka Republika je igrala ulogu trgovaca za gospodu srpske vitezove, banove, kneževe, kraljeve i careve i na obostranu korist stvarala velike materijalne dohodke i srpskim vladarima i samoj sebi.
Jedina mana u tom aranžmanu srpskih rimokatolika iz Dubrovačke Republike i srpskih pravoslavaca iz srpskih kraljevina bila je u tome što Dubrovnik nije tolerisao Pravoslavlje na svojoj maloj teritoriji, za razliku od matične države koja je tolerisala dubrovačke rimokatolike uvek i svuda. Verovatno je i tada profit za mnoge bio važniji, a Dubrovčani su bili majstori u trgovini, moreplovstvu i pravljenju profita za gospodu srpske vitezove.
Takođe, Dubrovnik je plaćao danak i poreze srpskim vladarima koji su te prihode vezivali za izdržavanje srpskih manastira ne samo po Srbiji, već i Hilandara i manastira na Svetoj Gori, pa čak i srpski manastir Svetog Arhangela Mihaila u Starom gradu Jerusalimu. Dubrovčani su poštovali te obaveze čak i posle pada Srbije pod osmansko ropstvo, sve do samog pada Dubrovačke Republike.
Dubrovačka Republika je opstala i nastavila da funkcioniše i pod Turcima. Plaćala je Turcima harač, bila u obavezi da snabdeva turske kolonije ali je i dalje u unutrašnjem smislu bila nezavisna i slobodna da se bavi trgovinom.
Francuska vojska je zauzela Dubrovnik 1806. godine. Napoleonov general Ogist Marmon je 31. januara 1808. proglasio aneksiju teritorije Dubrovačke Republike, čime je ona prestala da postoji. Nakon Francuza, grad Dubrovnik je 1815. godine na Bečkom kongresu dodeljen Austriji.
1918. godine slavna srpska vojska oslobađa svoj drevni grad Dubrovnik, koji je kasnije bio u sastavu Zetske banovine sa sedištem na Cetinju, a 1943. godine, iz nama neznanih razloga austrougarski kaplar i komunistički diktator Hrvat Josip Broz Tito daje Dubrovnik NR Hrvatskoj, čime ovaj srpski rimokatolički grad po prvi put ulazi u sastav nečega što se zove ”Hrvatska”, sa kojim pre nikada nikakvog kontakta nije imao.
I danas ima Srba Rimokatolika u Dubrovniku, a ima ih i u Srbiji. Znaju stari Dubrovčani ko su šta su i nama često stižu poruke iz samog Dubrovnika od pripadnika starih dubrovačkih porodica koji znaju ko su im preci bili i kom narodu pripadaju.
