Na samo 15 kilometara od Beograda, na desnoj obali Dunava nalazi se jedan od najznačajnijih neolitskih lokaliteta u Evropi – Belo brdo. Istraživanja u Vinči započeo je profesor Miloje Vasić, koji je na ovom mestu vršio arheološka iskopavanja između 1908-1934. i koja, sa prekidima, traju do danas.
Iskopavanjem su pronađeni alati od kamena i životinjskih kostiju, keramičko posuđe za svakodnevnu upotrebu, luksuzne posude od keramike, raskošno dekorisane ritualne vaze, veliki broj antropomorfnih i zoomorfnih figurina, prosopomorfne poklopce, nakit od raznih vrsta skupocenih materijala.
Vinčansko umeće življenja
Vinčanci su imali izuzetno razvijenu kulturu življenja i stanovanja. Gradili su kuće sa drvenom konstrukcijom, malterisane spolja i iznutra mešavinom blata i pleve, veličine od 40 do 100 metara kvardatnih.
Poznavali su čak i neke osnove termoizolacije, krovovi su bili od pruća, a imali su peći i nameštaj.
Sve kuće u naselju bile su zbijene i poređane u redove, orijentacije jugoistok – severozapad, što je predstavljalo dobru zaštitu od vetra.
Ekonomija, stočarstvo i vanzemaljci
Vinčanska kultura, ranoeneolitska kultura jugoistočne Evrope, bila je tehnološki najnaprednija praistorijska kultura na svetu.
Prostirala se od srednjeg Potisja na severu do Skopske kotline na jugu i od reka Usore i Bosne na zapadu do Sofijskog basena na jugu, odnosno obuhvatala je teritorije današnje Srbije, Rumunije, Severne Makedonije i Bosne i Hercegovine.
Figure koje je vinčanska kultura ostavila ispitivane su mnogo puta, a pojedinci su čak tvrdili da figure predstavljaju vanzemaljce.
Nosioci vinčanske kulture imali su mešovitu ekonomiju, osnovne delatnosti bili su stočarstvo i poljoprivreda, ali su se bavili lovom, ribolovom i prikupljanjem divljih plodova.
Lokalitet Belo brdo otkrio je i ostatke zrnevlja žitarica, semenke jabuke i kruške, a i kosti životinja korišćenih u ishrani. Najčešće su to bile svinje i goveda, ali nikad ptice, jer su one bile prirodni saveznici u borbi protiv glodara i insekata.
Arheološki lokalitet Belo brdo godišnje poseti oko 10.000 ljudi. Muzej grada Beograda je u jednom od montažnih objekata na samom lokalitetu ima stalnu postavku koju čine posude i figurine iz perioda 5.200 – 4.200. godine stare ere, iz doba neolita, bakarnog i bronzanog doba…
