Prema podacima Stokholmskog međunarodnog istraživačkog instituta Srbija je u poslednjih nekoliko godina uložila najviše novca u kupovinu oružja i vojne opreme od svih zapadnobalkanskih država.
Najviše naoružanja u regiji kupuju Rumunija i Mađarska, koje su i najviše povećale vojne budžete. Zatim slijede Srbija, Bugarska, Hrvatska, Albanija, Sjeverna Makedonija te Crna Gora.
Srbija je inače u nabavku novog naoružanja od 2014. do 2023. uložila oko dvije milijarde i 870 miliona dolara, a tokom ove godine planirano je novih 740 miliona evra.
Ova svota će biti još veća ukoliko budu potvrđene najave da bi Srbija sa Francuskom mogla sklopiti dogovor o kupovini višenamjenskih borbenih aviona „rafal“. Procijenjena vrijednost nabavke eskadrile od 12 aviona je oko tri milijarde evra.
Urednik portala „Tango siks“ Petar Vojinović kaže da bi srpska verzija „rafala“ bila mnogo modernija od one koju je nedavno kupila Hrvatska. Radi se, kako je istakao, o lovcu četvrte generacije, koji može da djeluje i po ciljevima na zemlji i to sa udaljenosti od 60 do 150 kilometara.
Smatra i da je ovaj avion po svojim sposobnostima, prije svega elektronskog ratovanja, trenutno najkorisniji za oružane snage Srbije.
„Ovi borbeni avioni se izdvajaju i zbog mogućnosti obavljanja širokog spektra borbenih zadataka i danju i noću, u svim vremenskim uslovima, zahvaljujući integrisanom informatičkom sistemu „spektra“, koji pilotu na viziru kacige omogućava izuzetnu svijest o taktičkoj situaciji, uključujući upozorenja na radarsko ozračenje i nadolazeće infracrvene vođene projektile, kao i izvođenje protivmjera i ometanje neprijateljskih frekvencija“, kaže on.
Isti sistem softverski smanjuje radarski odraz aviona slanjem lažnih podataka koji ometaju protivničke radare, što letjelicu čini djelimično nevidljivom.
Šta Srbija ima u svom arsenalu?
A šta Srbija ima još u svom vojnom arsenalu? Pored 14 lovaca MiG-29 i 21, Vojska Srbije ima u svom vojnom arsenalu 26 lakih jurišnih aviona „orao“ i „galeb“, te šezdesetak borbenih helikoptera, o čega najviše „gazela“.
Da bi izvršila diversifikaciju „letećeg arsenala“ nedavno su kupljeni „Erbasovi“ višenamjenski laki helikopteri, namijenjeni za izviđanje i osmatranje bojišta, vatrenu podršku, transport ljudi i materijala.
Vojska Srbije raspolaže i sa oko 300 tenkova, od čega najviše M-84, 400 komada borbenih vozila i 66 poznatih američkih „hamvija“, a u planu je dodatno opremanje sa 80 „lazara trojki“ i 112 „miloša“.
Artiljerijsko oružje
Kada je u pitanju artiljerijsko oružje u vojnom arsenalu se nalaze i višeraketni bacači „orkan“, „oganj“ i „plamen“, ali i jedan broj samohodnih haubica „nora“, čiji je domet 40 kilometara.
U ovom dijelu nikako ne treba zaboraviti pomenuti raketni sistem „alas“, koji predstavlja najambiciozniji razvojni projekat srpske vojne industrije u tehničko-tehnološkom smislu. To je protivoklopni višenamjenski raketni sistem velikog dometa sa principom vođenja bez neposrednog vizuelnog kontakta s ciljem.
Protivvazdušna odbrana
Kada je u pitanju protivvazdušna odbrana, iako se jedno vrijeme spekulisalo da bi Srbija mogla dobiti moćni ruski raketni sistem S-300, na kraju je Srbija nabavila jednu bateriju kineskog sistema FK3. U planu je, navodno, kupovina još četiri.
Riječ je o raketama zemlja-vazduh koje imaju domet do 100 kilometra. Može da dejstvuje po gotovo svim vazdušnim ciljevima, uključujući borbene avione, helikoptere, bespilotne letjelice, krstareće i balističke rakete na srednjim dometima i visinama do 27 kilometara.
Treba pomenuti i artiljerijsko-raketni „pancir S-1“ ruske proizvodnje, koji bi trebalo i da pruža blisku zaštitu sistema FK-3, kao i provjerene rakete „neva“ i „kub“ – ukupno 18 baterija.
Tu su i artiljerijski i raketni sistemi malog dometa, među kojima se izdvaja „pasars“, domaće proizvodnje. Radi se o hibridnom protivavionskom samohodnom artiljerijsko-raketnom sistemu kratkog dometa. Namijenjen je za zaštitu kopnenih jedinica, ali i dejstvo na letjelice na malim visinama, kao i na krstareće rakete i projektile. Može da ispali 300 metaka kalibra 40 milimetara u jednom minutu. Od novije opreme izdvaja se i infracrveno navođena raketa zemlja-vazduh „mistral“.
Dronovi – kamikaze
Rat u Ukrajini natjerao je mnoge zemlje, pa i samu Srbiju, da krene sa opremanjem svoje vojske i sa takozvanim dronovima-kamikazama.
Pored kineskih, u arsenalu Vojske Srbije nalaze se i dronovi domaće proizvodnje – „komarac“, razvijen od strane Vojnotehničkog instituta, ali i takozvani „gavran“, koji je proizvod srpske kompanije „Jugoimport“. Ovaj dron može da uništi svaki cilj na udaljenosti od 50 kilometara.
Mislilo se i o odbrani od ovih „napasti“ te je Vojska Srbije nedavno prvi put javno prikazala antidron sistem „repelent-1“, koji može da suzbije ili uništi rojeve izviđačkih, špijunskih bespilotnih letjelica i dronova, na teritoriji od 30 kilometara.
Kada je u pitanju opremljenost specijalnih vojnih jedinica, one pored standardne puške „kalašnjikov“, u svom arsenalu imaju i automatski bacač granata M93, protivoklopne lansirne komplete „fagot“ i „kornet“, snajperske puške M-93, 12 milimetara, ali i „heklere“.