Na samo 18 kilometara od albanske granice, podno obronaka Šar-planine, na obalama prelepe planinske reke Bistrice, smešten je drevni carski grad Prizren. Ovaj grad prvi put se spominje 1019. godine kao Prizdrijada. Prema predanju, u vreme cara Dušana Prizren zajedno sa okolinom imao je 365 crkava. Od dolaska Osmanlija, veći broj njih je srušen kako bi se na njihovim temeljima sagradile džamije.
Grad je odvajkada poznat po velikom broju pravoslavnih svetinja, uskim kamenim ulicama zato je decenijama bio omiljeno odredište kako domaćih, tako i gostiju iz inostranstva. Zato se s pravom kaže: ko dođe u posetu Kosovu i Metohiji, a tom prilikom ne svrati u ovaj drevni grad, kao da nije ni bio u ovaj južnoj srpskoj pokrajini. Prelepe crkve iz 13. i 14. veka, kao što su Bogorodica Ljeviška, crkve Sv Đorđa, Sv. Pantelejmona, Sv. Nikole, Sv. Nedelje, Sv. Spasa, manastir Sv. arhangeli, samo su deo srpskih svetinja u ovom carskom gradu. Prema zvaničnim podacima, tokom 1999. i 2004. godine, albanski ekstremisti oskrnavili su, porušili ili spalili gotovo sve pravoslavne svetinje u ovom gradu. Nakon što je manastir Svetih arhangela, koji se nalazi na samo dva kilometra od Prizrena, 17. marta 2004. godine spaljen i porušen do temelja, formirano je Društvo prijatelja manastira Sv. arhangela, koje se svestrano uključilo u obnovu. Zahvaljujući njemu, kao i brojnim donatorima iz inostranstva, Ministarstvu kulture Republike Srbije, Eparhiji raško-prizrenskoj i brojnim pojedincima, ovaj prelepi manastir ponovo je postao mesto okupljanja raseljenih Srba iz ovog carskog grada, ali i iz čitave Srbije. U njemu se veoma često organizuju brojna kulturna događanja. Pored obnove manastira, zahvaljujući Društvu prijatelja, koje već dvadeset godina radi na obnavljanju oskrnavljenih srpskih svetinja u ovom gradu, prvobitni izgled dobile su i ostale crkve. Pored ostalih, i Crkva Sv. Nikole, koju su 1999. godine minirali albanski ekstremisti.
Obnovom porušenih i spaljenih crkava i manastira, Prizren je ponovo postao primamljivo mesto za brojne posetioce, kako iz zemlje, tako i iz inostranstva. Najčešće ga posećuju oni koji su iz njega 1999. godine morali da odu. A ovaj drevni carski grad juna 1999. godine napustilo je više od 12.000 Srba, koji su spas od albanskih ekstremista morali da potraže u centralnoj Srbiji.
Posle pogroma 17. i 18. marta 2004. godine, u Prizrenu je ostalo da sačuva svoj prag jedva petnaestak srpskih duša, znatno manje nego što u njemu ima srpskih svetinja. No, bez obzira na to, proteranim Srbima iz ovog drevnog grada Prizren je i dalje u srcu.
Miroslav Todorović,
Beograd/ Prizren
