Naš Stefan Sinanović, profesor srpske i doktorand opšte književnosti, komentarisao je političko-jezička kretanja u Crnoj Gori:
»Od trenutka objavljivanja rezultata Popisa stanovništva koji su pokazali da srpskim jezikom govori ubjedljivo najveći procenat građana, različiti politički i, makar deklarativno, naučni centri, pokušavaju ambijentom medijske dimne zavjese da zamaskiraju ogoljenu istinu o neprekinutoj diskriminaciji 270.000 crnogorskih državljana.
U tom smislu je, ovih dana, od strane političkih predstavnika i intelektualaca bliskih bivšem režimu na snazi pokušaj konstruisanja narativa čija komična i izvitoperena logika, sažeto, otprilike kaže: ‘državni jezik u Crnoj Gori je crnogorski i izjednačavanje ostalih jezika s njegovim statusom je ugrožavanje građanskog karaktera ovog drutšva’. Mada je na ovu vrstu nesuvislosti teško smisaono odgovoriti i, uopšte, u ambijentu apsurda braniti istinu, podsjećamo na dva nezanemarljiva aspekta:
1. Termin ‘državni jezik’ je politički pojam koji zaobilazi nauku o jeziku. Jezici ne dobijaju imena po državama (ne postoji nešto što se zove kolumbijski, brazilski, etiopski, južnoafrički, venecuelanski, novozelandski, kanadski, argentinski ili švajcarski jezik mada postoje zemlje s tim imenima). Jezik Srba je srpski, a ne srbijanski, kao što je jezik Rusa ruski, a ne rusijski, i ti su jezici u upotrebi i van ovih zemalja (ruski je jezik, recimo, službeni u Bjelorusiji, Kazahstanu, Moldaviji i tako dalje; francuski je službeni jezik u čak dvadeset osam država ne uključujući Francusku, engleski u oko sedamdeset!).
2. Crna Gora je uživala status međunarodno priznate i nezavisne države i prije 2006. godine. U toj, dakle, međunarodno priznatoj zemlji, Knjaževini i kasnije Kraljevini Crnoj Gori, postojale su obrazovne ustanove, institucije, postojao je, od 1905. godine, i Ustav (štampan ćirilicom u Državnoj štampariji na Cetinju, u kojoj je, 1911. štampan i ‘Zakon o narodnijem školama u Kraljevini Crnoj Gori’ – na čijoj prvoj strani stoji da ga je odobrio ‘Po milosti Božijoj Kralj i Gospodar Crne Gore Nikola I Petrović Njegoš’ – a koji kaže da se u osnovnim i srednjim školama u Crnoj Gori obavezno uče ‘1. Nauka hrišćanska, 2. Srpska istorija, 3. Srpski jezik’). Štampano je i na desetine drugih službenih akata, priručnika i udžbenika (kao što je ‘Zemljopis Knjaževine Crne Gore za učenike III razreda’ iz 1899. u kome piše da stanovnici Crne Gore govore srpskim jezikom) koji svjedoče da je ‘državni’ jezik u ovoj zemlji bio srpski.
Drugim riječima: jedini jezik s neosporivim istorijskim i lingvističkim utemeljenjem u Crnoj Gori jeste onaj koji i danas ima najviše govornika, a to je srpski. Ugrožavanje građanskog karaktera društva, kako reče jedna funkcionerka iz DPSa koja je, igrom slučaja, studirala i diplomirala upravo srpski jezik, bio bi nastavak diskriminsanja najvećeg procenta stanovnika zemlje za koju se, makar tako kaže, bori.«
